داود جمینی

نایسر یکی از فضاهای پیراشهری واقع در پیرامون شهر سنندج است که طی سال­های گذشته روند جمعیت پذیری شدیدی را تجربه کرده است؛ به­ گونه­ ای که جمعیت آن از 938 نفر در سال 1375 به 85000 نفر در سال 1399 رسیده است. بخش قابل‌توجهی از ساکنان نایسر را مهاجرین روستایی تشکیل می­ دهد. هدف اصلی پژوهش، شناسایی مهم­ترین عوامل مؤثر بر جمعیت­ پذیری فزاینده نایسر است. نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس روش، توصیفی ـ تحلیلی است. جامعه آماری شامل تمامی سرپرستان خانواری است که طی دو دهه اخیر از روستاها به این فضای پیراشهری مهاجرت کرده ­اند و از میان آن­ها، 150 نفر به‌عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. ابزار اصلی برای گردآوری داده ­ها، پرسشنامه است که روایی و پایایی آن تأییدشده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده­ های گردآوری‌شده از ترکیب روش­ های کمی (جدول توزیع فراوانی، آزمون مقایسه میانگین و تحلیل عاملی اکتشافی در قالب نرم‌افزار SPSS) و کیفی (تحلیل محتوا) استفاده‌شده است. نتایج نشان داد میزان رضایت از سکونت در نایسر با میانگین 2/271، پایین­ تر از سطح متوسط می­ باشد و پنج عامل کلیدی جمعیت ­پذیری شتابان نایسر که 62/627 درصد از واریانس آن را تبیین کرده ­اند، به­ترتیب اهمیت عبارت ­اند از: پایین بودن هزینه اسکان و فعالیت­ های اقتصادی (17/846 درصد)، سهل­ گیری در قوانین و مقررات فضاهای پیراشهری (12/360 درصد)، دسترسی به زیرساخت­ ها (12/340 درصد)، بهره­ مندی از فرصت ­ها (11/617 درصد) و جذابیت­ های کاذب شهرنشینی (8/463 درصد). همچنین نتایج نشان داد میانگین محاسبه‌شده برای بازگشت مجدد به روستا با میانگین 2/962، در سطح متوسطی قرار دارد.