نخبگان روستایی به عنوان مهم ترین سرمایه های انسانی جوامع روستایی، قشری متمایز و پیش رو در ابعاد مختلف توسعه هستند و ماندگاری آن ها در روستاها می تواند در تسریع روند توسعه روستایی موثر باشد. با این وجود بررسی ها نشان می دهد به دلایل مختلفی، نخبگان کمتر در روستاها ماندگار هستند و اغلب به شهرها مهاجرت می کنند. از این رو هدف این پژوهش، تحلیل علل مهاجرت و نحوه جذب مشارکت نخبگان در فرایند توسعه روستایی است که به صورت مطالعه موردی در استان کردستان انجام گرفته است. این مطالعه در چارچوب پارادایم تفسیری ـ برساختی انجام شده است و روش پژوهش در آن تحلیل مضمون می باشد. برای گردآوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساخت یافته فردی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد دو مضمون فراگیر دافعه های روستانشینی (شامل شش مضمون سازمان دهنده جبر خانوادگی و اجتماعی، ضعف زیرساخت ها، انزوای جغرافیایی، چالش های زیست محیطی و ضعف شرایط اقتصادی) و جاذبه های شهرنشینی (شامل چهار مضمون سازمان دهنده پیشرفت شخصی، فرصت های اقتصادی، فرصت های اجتماعی و استفاده از زیرساخت ها و امکانات) مهم ترین علل مهاجرت نخبگان روستایی هستند. همچنین نتایج نشان داد تحقق مشارکت نخبگان در توسعه روستایی از طریق سه مضمون فراگیر توانمندسازی روستاییان (شامل چهار مضمون سازمان دهنده ظرفیت سنجی، مهارت آموزی، تقویت سرزندگی، ارتقای سطح مطالبه گری روستاییان)، توسعه اشتغال و کارآفرینی (شامل دو مضمون سازمان دهنده ترویج نوآوری و سرمایه گذاری اقتصادی) و مدیریت کارآمد روستایی (شامل دو مضمون سازمان دهنده مدیریت چالش های اجتماعی و تصدی پست های مدیریتی) محقق می گردد.
