روستاهای مرزی علی رغم ضعف اساسی در برخورداری از مولفه های کالبدی، فیزیکی، زیرساختی و رفاهی توسعه، از توانمندی های انسانی، طبیعی و فضایی قابل توجهی در جهت نیل به توسعه پایدار روستایی برخوردار هستند. رونق و شکوفایی استعدادها و توانمندی های این قشر تلاشگر، در گرو کاربست سیاست ها و راهبردهای موثر توسعه روستایی است. توسعه و ترویج کارآفرینی در نواحی روستایی به ویژه روستاهای مرزی، یکی از موثرترین و کاربردی ترین راهبردهای توسعه اقتصادی و به تبع آن توسعه اجتماعی و حتی زیست محیطی است. با این وجود توسعه و ترویج کارآفرینی در این فضاهای سکونتی، در گرو شناسایی عوامل موثر بر آن است. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی تعیین کننده های کارآفرینی در سکونتگاه روستایی شهرستان مرزی ثلاث و باباجانی در استان کرمانشاه است. جامعه آماری پژوهش را کلیه سرپرستان خانوار روستایی تشکیل می دهد که از میان آن ها، 150 نفر به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده اند. ابزار اصلی پژوهش برای گردآوری داده های میدانی، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن، پس از بررسی های مد نظر، به تأیید نهایی رسیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی در نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد مهم ترین عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی در محدوده مورد مطالعه در قالب 5 عامل کلیدی خلاصه شده اند و در مجموع توانسته اند حدود 71/7 درصد از وایانس متغیر وابسته پژوهش را تبیین نمایند. عوامل شناسایی شده به ترتیب میزان اهمیت آن ها عبارت اند از: عامل حمایت و پشتیبانی اقتصادی (18/821درصد)؛ آموزشی ـ مهارتی (16/348 درصد)؛ کالبدی ـ زیرساختی (13/39 درصد)؛ توسعه فعالیت های مشارکت محور و ساماندهی (12/609 درصد) و پایداری سیاست های مرزی (10/828 درصد).
