تخمین دقیق پارامترهای انتقال آلاینده یکی از گام های بسیار مهم برای شبیه سازی انتقال آلاینده در محیط های متخلخل می باشد. در این تحقیق، متوسط سرعت آب منفذی و ضریب انتشار در سه نوع محیط متخلخل اشباع تخمین زده شده و تغییرات انتشارپذیری با مقیاس بررسی گردید. مقادیر متوسط سرعت آب منفذی و ضریب انتشار با برازش حل تحلیلی معادله ی جابجایی-انتشار بر منحنی های رخنه ی آزمایشگاهی با استفاده از نرم افزاز CXTFIT2.1 به دست آمد. داده های مورد نیاز، با انجام آزمایش های ردیابی در یک تانک شن به ابعاد داخلی سانتی-مترمکعب جمع آوری شد. آزمایش ها در سه نوع محیط متخلخل (خاک ماسه ای همگن، خاک ماسه ای غیرهمگن با چیدمان تصادفی و خاک ماسه ای غیرهمگن با چیدمان طبیعی) تحت سه گرادیان هیدرولیکی 017/0، 025/0 و 034/0 انجام گردید. نتایج نشان داد که در هر سه محیط متخلخل و در هر سه گرادیان هیدرولیکی، انتشارپذیری با مقیاس افزایش پیدا کرد. همچنین مشاهده شد که با افزایش درجه ی غیرهمگنی، تغییرات انتشارپذیری با مقیاس افزایش یافت. تحت گرادیان هیدرولیکی 017/0، انتشارپذیری محیط متخلخل همگن به صورت غیرخطی افزایش پیدا کرد و در دو گرادیان هیدرولیکی دیگر، تغییرات آن از توابع خطی پیروی نمود. در محیط های متخلخل غیرهمگن مطالعه شده، تحت گرادیان هیدرولیکی 017/0، تغییرات انتشارپذیری به صورت نامنظم بود. در حالی که در دو گرادیان هیدرولیکی دیگر تغییرات آن به صورت تابع نمایی یا تابع توانی بود. بنابراین، به طور کلی، در یک آبخوان همگن تحت گرادیان های هیدرولیکی زیاد و در یک آبخوان غیرهمگن می توان تغییرات انتشارپذیری را به ترتیب به-صورت یک تابع خطی و یک تابع توانی یا یک تابع نمایی تقریب زد.
