بهروز مهدی نژادیانی

در آنالیز آب اندازه گیری برخی فاکتور های شیمیایی مانند کاتیون ها و آنیون ها در مقایسه با اندازه گیری هدایت الکتریکی به زمان و مواد شیمیایی بیشتری نیاز دارد اگر بینEC وکاتیون ها و آنیون ها همبستگی بالایی وجود داشته باشد، می توان مقادیر این فاکتور ها را از طریق اندازه گیری EC برآورد نمود. آمار مربوط به این فاکتورها از مرکز مطالعه پایه آب منطقه ای کرمان در دو ایستگاه کهنگ شیبانی و حسین آباد می باشد. این تحقیق به منظور بررسی روابط رگرسیونی بین هدایت الکتریکی و کاتیون ها و آنیون های رودخانه هلیل رود در بازه کهنگ شیبانی و حسین آباد انجام گردید. این آمار مربوط به دوره 5 ساله 76-80 دو ایستگاه کهنگ شیبانی و حسین آباد می باشد. ضریب همبستگی بین EC و مجموع کاتیون ها و همچنین EC و مجموع آنیون ها در ایستگاه کهنگ شیبانی به ترتیب 81/99% و 81/99% بود و این مقادیر برای ایستگاه حسین آباد به ترتیب برابر 17/98% و 39/98% بود. با توجه به این همبستگی بالا در این رودخانه می توان میزان کاتیون ها و آنیون ها را از طریق اندازه گیری EC و به کمک معادله خط برازش داده شده برآورد نمود. ضریب همبستگی بین EC و کلر، سولفات، سدیم، منیزیم و کلسیم که آنیون ها و کاتیون های اصلی در آب می باشند در ایستگاه حسین آباد به ترتیب 83/84%، 64/86%، 76/86%، 47/39%و 1/3%- و در ایستگاه کهنگ شیبانی به ترتیب برابر 97/92%، 01/96%، 21/97%، 09/82%و 9/75% می باشد. بین آنیون ها کلرو بین کاتیون ها سدیم بیشترین تاثیر را بر هدایت الکتریکی دارند. و مقادیر کلسیم و منیزیم کمترین همبستگی با هدایت الکتریکی را نشان می دهند و لذا در این مطالعه برآوردشان از EC توصیه نمی شود.