بختیار کریمی

الگوی سطح خیس شده بالا و پائین قطره چکان به عنوان یکی از پارامترهای مهم در طراحی و اجرای سامانه های آبیاری قطره ای مد نظر می باشد. نوع خاک(بافت و ساختمان خاک)، دبی قطره چکان، رطوبت اولیه خاک به عنوان مهمترین پارامترهای تاثیر گذار برای پیش بینی آن می باشد. آزمایش ها در یک مدل فیزیکی پلکسی گلاس شفاف با ابعاد (3m×1.22m×0.5m) به انجام رسید. در این تحقیق از سه نوع بافت (بافت متوسط، سنگین و سبک)، چهار عمق نصب قطره چکان (اعماق صفر (سطحی)، 15 (H1)، 30 (H2) و 45 (H3)سانتی متری) سه دبی مختلف با مقادیر با مقادیر 4/2 (Q1)، 4 (Q2)، 6 (Q3)، لیتر بر ساعت استفاده گردید. یک مدل شبیه سازی برای تخمین سطح خیس شده (بالا و پایین) با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی و با در نظر گرفتن متغیرهای دبی قطره چکان، عمق نصب قطره چکان، زمان، هدایت هیدرولیکی اشباع، چگالی ظاهری خاک، رطوبت اولیه خاک و همچنین نسبت درصد شن، سیلت و رس برای سیستم آبیاری قطره ای سطحی و زیر سطحی ارائه گردید. نتایج ارزیابی بین مقادیر شبیه سازی شده و اندازه گیری شده (با ضریب همبستگی 99 درصد) نشان داد که مدل های شبکه عصبی با دقت بالایی سطح خیس شده را پیش بینی می کنند. مقادیر شاخص میانگین ریشه دوم خطا (RMSE) در تخمین سطح خیس شده پائین قطره چکان از 0014/0 تا 0037/0 متر مربع و برای سطح خیس شده بالای قطره چکان مقادیر خطا (RMSE) از 0009/0 تا 0041/0 مترمربع نوسان می کند که نشان از برتری مدل شبکه عصبی در شبیه سازی سطح خیس شده دارد. در نظر گرفتن این مدل ها در طراحی سامانه های آبیاری قطره ای سطحی و زیر سطحی می تواند باعث بهبود عملکرد این سامانه ها گردد.