بختیار کریمی

آبیاری قطره ای پالسی یکی از بهترین روشهای آبیاری است که شامل فاز آبیاری و استراحت می باشد که از کمترین میزان آب در واحد عملکرد استفاده می کند و با توجه به کاربرد متناوب آب در صورت طراحی و مدیریت بهینه آب در مزرعه افزایش راندمان و توزیع یکنواخت آب در خاک و جلوگیری از تلفات عمقی و رواناب راشامل می شود.که این امر مستلزم آگاهی از نحوه ی توزیع جریان آب در خاک به صورت افقی و عمودی دارد. به طورکلی در طراحی و اجرای سامانه های آبیاری، اطلاع از چگونگی توزیع جبهه پیشروی رطوبت و حتی توزیع مجدد جبهه پیشروی رطوبت در خاک و همچنین ابعاد جبهه رطوبتی از معیارهای مهمی است که باید در نظر گرفت. این معیارها شامل شکل )قطر و عمق خاک خیس شده( و سرعت پیشروی جبهه رطوبتی در خاک که تابعی از نوع خاک )بافت، ساختمان و هدایت هیدرولیکی خاک(، شدت و مدت زمان کاربرد آب( پالسی و پیوسته) می باشد.در این تحقیق، به منظور تعیین ابعاد جبهه رطوبتی در آبیاری پالسی در سیستم آبیاری قطره ای سطحی تحت منبع نقطه ای در خاک دولایه مدلی فیزیکی به شکل مکعب مستطیل به ابعاد 5/0×3×1متر(به ترتیب عرض، طول و ارتفاع) متر ساخته شد.در این تحقیق آزمایش ها برای سه نوع خاک با بافت های مختلف (سبک، متوسط، سنگین) در دو لایه، با سه نوع دبی قطره چکان (2، 4 و6 لیتر در ساعت)، با زمان مفید آبیاری 4 ساعت در 3 پالس که زمان قطع و وصل پالس ها (30-30، 20-40 و 40-20 دقیقه) که عدد اول زمان آبیاری و عدد دوم زمان استراحت سیستم در هر چرخه بود انجام شد . به منظور شبیه سازی جبهه ی رطوبتی از مدل هایدروس دوبعدی و رگرسیون غیر خطی استفاده شد. شبیه سازی برای قطر خیس شدگی، عمق خیس شدگی، مساحت خیس شدگی جبهه ی رطوبتی انجام شد. نتایج حاصل از شبیه سازی هایدروس نشان می دهد که در تیمارهایی ک لایه اول خاک سبک است نتیجه شبیه سازی قایل قبول بوده ولی در خاکی که لایه ای از تیمار، خاک سنگین می باشد هایدروس قادر به شبیه سازی دقیق نمی باشد. وهمچنین نتایج حاصل از رگرسیون غیر خطی نشان از عملکرد خوب این مدل داشت و میتوان عنوان کردکه رگرسیون غیر خطی در برآورد ابعاد جبهه ی رطوبتی دارای قابلیت بهتری نسبت به مدل هایدروس دو بعدی می باشد.