بهروز حریقی

بیماری پژمردگی باکتریائی سیب زمینی ناشی از باکتری Ralstonia solanacearum یکی از بیماریهای مخرب و مهم در استان کردستان است. هدف از تحقیق حاضر بررسی توان برخی باکتریهای همستیز جداشده از ناحیه ریشه مزارع سیب زمینی در کنترل زیستی عامل بیماری بود. در مجموع 52 جدایه باکتری از ناحیه ریشه جداسازی گردید و توانائی اثر بازدارندگی از رشد بیمارگر توسط جدایه های همستیز در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. 7 جدایه دارای توانائی بازدارندگی بیمارگر پس از بررسی خصوصیات فنوتیپی و تعیین توالی نوکلئوتیدی ژن 16s rRNA سویه های Pseudomonas fluorescens Pf11، Pseudomonas fluorescens Pf16، Pseudomonas putida Pp17، Paenibacillus sp. Pb28، Enterobacter sp. En38، Pseudomonas putida Pp23 و Serratia sp. Se40 تشخیص داده شدند. سویه های Pf11، Pf16، Pp17 و Pb28 دارای بیشترین میزان توانائی بازدارندگی از رشد بیمارگر بودند. توانائی بازدارندگی سویه های En38 و Pp23 متوسط و در سویه Se40 ضعیف مشاهده گردید. در مطالعات گلخانه ای تاثیر سویه های همستیز در کاهش میزان بیماری و افزایش رشد بوته های سیب زمینی مورد بررسی قرار گرفت. سویه های Pb28، Pp17 و Pf11 به ترتیب با 56/55%، 50/51% و 58/38% بیشترین تاثیر را در کاهش وقوع بیماری نشان دادند. همچنین تاثیر جدایه های Pb28، Pp17، Pf11 و Pf16 بر روی افزایش وزن تر و خشک اندام های هوائی و ریشه نسبت به شاهد معنی دار بود. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که سویه های همستیز Pb28، Pp17، Pf11 و Pf16 دارای توانائی کنترل زیستی باکتری R. solanacearum را در شرایط گلخانه ای دارند اگرچه ضروری است توانائی آنها در شرایط طبیعی مزرعه ای نیز مورد بررسی قرار گیرد.