بهمن بهرام نژاد

اکسندین-4 (EX4) یک پروتئین شبیه به شبه گلوکان ( GLP-1) است و دارای نیمه عمر بیشتر و تاثیر بیشتر در القا ترشح انسولین است. اتصال EX4 به زیر واحد غیر سمی وبا ( CTB) موجب اقزایش کارایی آن از طریق جذب در سیستم گوارشی می‌شود. در این تحقیق، ناقلpBI121 دارای قطعه CTB-EX4 توسط باکتری Agrobacterium tumefaciens به هسته گیاه کاهو وارد شد.نتایج نشان داد 25/20% از ریزنمونه‎‌های تلقیح شده با موفقیت تراریخت و باززا شدند. برای ایجاد گیاهان نسل دوم (T1) در مجموع تعداد 24 عدد بذر T0 کشت گردید که 42% از بذرهای کشت شده به صورت کامل رشد کردند و به بذر نشستند. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی در واکنش PCR، تراریختی و حضور ژن CTB-EX4 در گیاهان T1 مورد بررسی شد. بیان نیمه کمی و کمی ژن CTB-EX4 در سطح mRNA با استفاده از آزمون های RT-PCR و Real time PCR و در سطح پروتئین با استفاده از آنتی‌بادی‌های اختصاصی و آزمون‌های ELISA و Western Blot مورد بررسی قرار گفت. در نهایت تعداد نسخه های انتقال یافته به گیاهان T1 با استفاده از دستگاه Real time PCR با استفاده از روش مطلق و منحنی استاندارد و همچنین روش نسبی، نسبت به ژن کنترل داخلی Actin برآورد شد. نتایج حاکی از تراریختی 60% لاین‌های نسل دوم (T1) و بیان ژن CTB-EX4 در سطح mRNA و پروتئین بود. نتایج نشان داد که مقدار بیان در لاین های مورد بررسی متفاوت بود. نتایج حاصل نشان داد که پروسه انتقال ژن CTB-EX4 به گیاه کاهو موفقیت‌آمیز بود وگیاه کاهو قادر به بیان ژن مورد نظر در سطوح RNA و پروتئین بود. با در نظر گرفتن پروسه‌های بعدی از جمله تخلیص و ارزیابی فعالیت بیولوژیکی پروتئین تولید شده، از گیاهان می‌توان به عنوان یک بیوراکتور مناسب جهت تولید پروتئین‌های نوترکیب بهره برد.