1403/02/06
احمد ولی پور

احمد ولی پور

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 56193796200
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی
نشانی: سنندج-دانشگاه کردستان
تلفن: +98 87 33620551-3212

مشخصات پژوهش

عنوان
ارائه الگوی پایدار بهره برداری از جنگل به شیوه ارزیابی خدمات اکوسیستمی در جنگل های زاگرس (مطالعه موردی: جنگل های بخش آرمرده بانه)
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
تحلیل سوآت، جنگل های زاگرس شمالی، محصولات غیرچوبی، سیستم های اگروفارستری، خدمات اکوسیستمی
سال 1394
پژوهشگران مازیار حیدری(دانشجو)، مجید لطفعلیان(استاد راهنما)، احمد ولی پور(استاد مشاور)، مرتضی تشکری(استاد مشاور)

چکیده

در جنگل های زاگرس جنبه های حفاظت آب و خاک، جلوگیری از فرسایش، زیست محیطی و پتانسیل تولید محصولات غیرچوبی و سیستم های اگروفارستری دارای ارزش بیشتری هستند. جهت اجرای این پژوهش سامان های عرفی گندمان، میرحسام و کوخ مامو از روستاهای توابع بخش آرمرده شهرستان بانه در غرب استان کردستان انتخاب شدند. جهت سیاست گذاری و برنامه ریزی بهره برداری از سیستم های اگروفارستری، محصولات غیرچوبی و خدمات اکوسیستمی سعی شد به کمک نظرسنجی از دست اندرکاران اکوسیستم تحلیل چهارگانه سوآت (قوت (S)، ضعف (W)، فرصت (O) و تهدید (T)) انجام شود. جامعه آماری شامل 12 نفر از جوامع محلی و 18 نفر از کارشناسان خبره و صاحب نظر (کارشناسان دانشگاه کردستان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، اداره کل منابع طبیعی استان کردستان، اداره منابع طبیعی شهرستان بانه، اداره محیط زیست استان کردستان و جمعیت کردستان سبز (NGO)) بودند. دست اندرکاران اکوسیستم به شیوه هدفمند نمونه گیری شدند و تحلیل سوآت و امتیازدهی را انجام دادند. بر اساس نتایج تحلیل سوآت و ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی (SPACE Matrix) برای بهره برداری های سنتی مورد تحقیق، استراتژی مدیریتی (تهاجمی، رقابتی، تدافعی یا محافظه کارانه) شناسایی شدند. نتایج نشان داد که مهمترین فرصت و قوت بهره برداری از محصولات غیرچوبی، سیستم های اگروفارستری و خدمات اکوسیستمی کاهش مهاجرت روستا به شهر و افزایش درآمد خانوار می باشد. نتایج نشان داد که بهره برداری های سنتی در قالب شرکت های تعاونی سبب پایداری اقتصادی جوامع محلی و کاهش تخریب می شود، و از طرفی بهره برداری توسط افراد غیر بومی یا ساکن در جایی دیگر سبب افزایش تخریب جنگل می شود. با تحلیل نظرات کارشناسان، راهبرد مدیریتی تهاجمی برای بهره برداری از محصول غیرچوبی گزو و مازو و راهبرد مدیریتی رقابتی برای بهره برداری از بذر درختان بلوط ارائه شد. از طرفی راهبرد مدیریتی محافظه کارانه برای سیستم های اگروفارستری جنگل-زراعی، جنگل–چرایی و جنگل-زراعی-چرایی پیشنهاد شدند و این راهبرد مدیریتی سعی دارد تا با بهره جستن از فرصت ها نقاط ضعف را از بین ببرد. در زمینه برداشت گزو، گال مازوج و چوب هیزمی راهبرد مدیریتی تهاجمی شناسایی شد. نتایج کلی نشان بهره برداری از خدمات فرهنگی و پشتیبانی اکوسیستم سبب کاهش تخریب جنگل می گردد.