مدیریت منابع طبیعی به عنوان یک اکوسیستم پیچیده با دست‌اندرکاران متنوع، با چالش‌های ویژه‌ای همراه است. خواسته‌های گوناگون و در اغلب موارد متناقض ذی‌نفعان، وابستگی معیشتی جوامع محلی و دگرگونی شرایط اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ضرورت بازنگری در روش‌های مدیریت را گریزناپذیر می‌نماید. این پژوهش با هدف تدوین راهبردهای مدیریتی برای بهبود و ارتقای مدیریت منابع طبیعی با استفاده از چارچوب برنامه‌ریزی راهبردی انجام شد. به منظور جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها، روش‌های توصیفی و تحلیلی، بررسی کتابخانه‌ای، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه‌ها استفاده قرار گرفت. دست‌اندرکاران شامل کارشناسان اداری - سیاسی شهرستان، کارشناسان فنی اداره منابع طبیعی، نمایندگان جوامع محلی، نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد، کارشناسان مرکز تحقیقات و اساتید دانشگاه در انجام تحقیق مشارکت نمودند. پس از تدوین بیانیه ماموریت و ارزیابی عوامل داخلی (IFE) و خارجی (EFE)، ماتریس داخلی – خارجی نشان داد که مدیریت منابع طبیعی شهرستان در موقعیت راهبردی پدافندی قرار دارد. بر این پایه، ماتریس سوات (SWOT) برای شناسایی راهبردهای سازگار در فضای ضعف‌ها و تهدیدها (WT) تشکیل و منجر به فرموله شدن شش استراتژی برای مدیریت منابع طبیعی شد. ارزیابی جذابیت راهبردها با استفاده از ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی (QSPM) نشان داد که "نهادینه کردن مشارکت دست‌اندرکاران در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی" و "انجام برنامه‌ها، طرح‌ها و پروژه‌ها مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی اداره کل" به ترتیب دارای بیشترین و کمترین اولویت هستند. بر پایه یافته‌ها، رویکرد مدیریتی کنونی منابع طبیعی شهرستان مورد پذیرش دست‌اندرکاران نیست و تغییر آن به سمت بهره‌برداری از مشارکت ذی‌نفعان به ویژه جوامع محلی، ارتقای ابعاد داخلی منابع طبیعی و تقویت ارتباط‌های بین‌بخشی ضروری است.
