در جهان امروز تخریب و نابودی عرصه های طبیعی در اثر استفاده غیراصولی و بدون مدیریت ازجمله مشکلاتی است که جوامع بشری با آن مواجه است. شهرستان قروه در استان کردستان منطقه-ای مهم در تولید محصولات کشاورزی، دامی، منابع معدنی و تولیدات صنعتی است. به سبب تخریب عرصه های طبیعی برای برداشت هرچه بیشتر و رقابت بر سر استفاده هرچه افزون تر و منتفع شدن از این منابع، سبب بروز اثرات و پیامدهای منفی متعددی زیست محیطی شده است. این پژوهش درصدد شناسایی و تجزیه وتحلیل عوامل مؤثر بر تخریب منابع طبیعی و ارائه راهکارهای مناسب برای مقابله با این عوامل و تعیین اولویت آن ها در شهرستان قروه است. برای این منظور از روش تحقیق علوم اجتماعی و تکنیک های گوناگون برای تهیه ابزار جمع آوری داده ها، شناسایی معیارها و شاخص ها، رتبه بندی عوامل و تصمیم گیری. با استفاده از روش های توصیفی و تحلیلی تصمیم گیری سلسله مراتبی AHP برای واکاوی مسئله استفاده شد. عوامل، معیار ها و زیرمعیارها با نظر کارشناسان خبره نهایی و درخت سلسله مراتبی تشکیل گردید. جهت گردآوری داه ها از پرسشنامه های برای انجام مقایسات زوجی به روش AHP و طیف لیکرت بهره گرفته شد. نتایج نشان داد؛ زیر معیارهای عدم جدیت کافی در برخورد با تخلف و تخریب (وزن 0.537)، روند طولانی رسیدگی به جرائم (وزن 0.515)، عدم حمایت از ضابطین دادگستری در امور جنگل و مرتع، صدور احکام غیر بازدارنده (وزن 0.493)، عملکرد سلیقه ای کارشناسان دادگستری (وزن 0.449)، عدم حمایت قانونی و معیشتی دولت از مأمورین حفاظتی (وزن 0.338) و ناکافی بودن ضمانت اجرایی (وزن 0.313) دارای بالاترین رتبه ها و 7 معیار صدور پروانه چرای بدون ضابطه (وزن 0.014)، ناسازگاری برخی طرح ها با اکوسیستم مرتعی (وزن 0.014)، عدم رعایت اصول بهره برداری (وزن 0.017)، عدم توجه کافی به بستر اجتماعی در تهیه طرح (وزن 0.017)، عدم شناسایی ظرفیت برداشت منابع (وزن 0.017)، روش نامناسب بهره-برداری (وزن 0.017) و عدم انطباق مدت زمان چرای مجاز با واقعی (وزن 0.018) با پایین ترین رتبه یا وزن در تخریب منابع طبیعی شهرستان برآورد گردیدند. در این راستا راهکارهایی جهت مقابله با تخریب منابع طبیعی منطقه پیشنهاد و نهایی شد و در پایان بعد از اخذ نظر کارشناسان و رتبه بندی آنها با استفاده از پرسشنامه، تعداد 4 راهکار مربوط به هریک از عوامل اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، فنی، سیاسی-اداری، قانونی و طبیعی بعد از تجزیه و تحلیل و محاسبه نمره جذابیت نهایی به عنوان راهکارهای برتر مقابله با عوامل تخریب منطقه شناسایی گردیدند. با توجه به اینکه این پژوهش عوامل مؤثر در تخریب منابع طبیعی شهرستان را شناسایی و جهت مقابله با آن راهکارهای لازم را ارائه نموده است، امید است که بتواند کمک حال مدیران در حل مشکلات زیست محیطی منطقه قرار گیرد.
