بررسی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی و پر شدن دانه در گندم در شرایط تنش خشکی بسیار حایز ا همیت است . به منظور بررسی رابطه ی بین تنش خشکی و پر شدن دانه ها و همچنین عملکرد ارقام مختلف، تعداد 4 رقم گندم پاکوتاه)، الوند، شهریار (نیمه پاکوتاه ) و توس (پابلند) در یک آزمایش مزرعه ای مورد مطالعه قرار گرفتند . ) MV17 آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (تنش خشکی به عنوان کرت اصلی و حذف یک نوبت آبیاری قبل از گلدهی :T ارقام به عنوان کرت فرعی ) با س ه تکرار اجرا شد . تنش خشکی شامل 1 آبی اری کامل تا ده روز بعد از گلدهی و قطع آن تا رسیدگی کامل ( 70 زادوکس به بعد ) و :T 35-50 زادوکس )، 2 ) تیمار شاهد (آبیاری کامل ) بود . در شرایط تنش قبل از گلدهی بیشترین عملکرد را رقم الوند با 2728 کیلوگرم :T3 43 % کاهش) / 29 % کاهش نسبت به تیمار شاهد) و کمترین با 1979 کیلوگرم در هکتار، رقم توس ( 82 / در هکتار ( 14 داشتند. در رقم پابلند توس تغییری در سرعت پر شدن دانه در تنش قبل از گلدهی حاصل نشد . در تیمار تنش خشکی بعد از گلدهی سرعت پر شدن دانه در رقم توس کاهش پیدا کرد. در تنش بعداز گلدهی ( 70 زادوکس به بعد) افزایش و در رقم توس کاهش داشت. رقم الوند علی رغم دارا بودن بیشترین MV طول مدت پر شدن در رقم 17 سرعت رشد ، کمترین طول دو رهی رشد و ب ی شترین عملکرد ( 3850 کیلوگرم در هکتار ) را داشت . نتایج در این آزمایش نشان داد که رشد دانه در ارقام پاکوتاه، نیمه پاکوتاه و پابلند در اثر تفاوت در طول دورهی فعال پر شدن دانه، وزن نهایی دانه و نیز سرعت پر شدن دانه اختلاف معن ی داری دارند و کاهش سرع ت رشد دانه موجب افزایش ط ول دورهی رشد و در نهایت کاهش وزن دانه و عملکرد گردید