اردشیر شیخ احمدی

جهت تعیین ارزش غذایی هسته خرما در تغذیه جوجه های گوشتی از تعداد 168 قطعه جوجه گوشتی نر سویه تجارتی راس (308) استفاده شد. این آزمایش با 6 تیمار و یک گروه شاهد، در 4 تکرار و 6 مشاهده (جوجه) در هر تکرار انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل (2×3) شامل سه سطح هسته خرما (10، 20 و 30 درصد) و دو سطح مولتی آنزیم ده گانه (0 و 5/0 گرم در کیلوگرم)، حاوی فیتاز، بتاگلوکاناز، آلفاآمیلاز، سلولاز، همی سلولاز، پکتیناز، آمیلوگلیکوزیداز، زایلاناز، پروتئاز و پنتوزاناز اجرا گردید. جوجه ها در سنین 10، 28 و 42 روزگی وزن‎کشی شده و مقدار دان مصرفی هر قفس اندازه‎گیری شد. در پایان آزمایش از هر قفس دو قطعه جوجه از طریق ورید بال خون‎گیری و مجموع کلسترول، تری گلسرید، مجموع آنتی اکسیدان مالون دی آلدئید و پروتئین کربونیل اندازه گیری شد. پس از خون گیری جهت تخلیه دستگاه گوارش، به مدت 24 ساعت جوجه ها از خوراک محروم و مجددا توزین، کشتار و قسمت های مختلف لاشه و دستگاه گوارش توزین شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر سطوح مختلف هسته خرما در خوراک، اثر افزودن آنزیم به خوراک و اثر متقابل این دو عامل بر وزن بدن جوجه ها در سنین 10، 28 و 42 روزگی معنی‎دار نبود (05/0 (05/0 >P). با افزایش سطح هسته خرما در خوراک میزان کلسترول و تری گلیسرید خون از لحاظ عددی کاهش یافت، اما این کاهش از لحاظ آماری معنی دار نبود. اثر سطوح مختلف هسته خرما بر میزان مالون دی آلدئید موجود در خون جوجه ها معنی دار بود (05/0 >P). در مقایسه گروه شاهد با سایر گروه ها مجموع آنتی اکسیدان های موجود در خون جوجه هایی که هسته خرما دریافت نموده بودند بخصوص در سطح 10 درصد، نسبت به گروه شاهد بیشتر بود، لذا به نظر می رسدترکیبات خاصی در هسته خرما واجد فعالیت آنتی اکسیدانی می باشند. بطور کلی نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که مصرف هسته خرما در جیره جوجه های گوشتی تا سطح 10 درصد موجب بهبود عملکرد آن ها می شود. همچنین نتایج حاکی از اثر مثبت مولتی‎آنزیم در جیره های حاوی هسته خرما است.