امین رستمی

طراحی و توسعه کاتالیزور ایدهآل یکی از مفاهیم بسیار مهم شیمی سبز است. ضرورت گسترش کاتالیزور ناهمگن از این واقعیت که کاتالیزور همگن اشکالات متعددی از جمله اتلاف انرژی و تولید مواد زائد را دارد، به وجود آمده است. امروزه سنتز و کاربرد نانو مواد به عنوان کاتالیزور ناهمگن با اشکال و اندازههای مختلف توسعه یافته است. با توجه به خواص منحصر به فرد فیزیکی، شیمیایی و نسبت بزرگ سطح به حجم نانو ذرات، انتظار میرود آنها کاندیداهای مناسبی برای طراحی کاتالیزورهای ناهمگن بسیار فعال و انتخاب پذیر برای سنتز آلی باشند. با توجه به مطالب فوق، در پژوهش حاضر نانو کاتالیزورهای پرلیت سولفوریک اسید، پرلیت فلوئورو بوریک اسید، بنتونیت سولفوریک اسید، زیرکونیا سولفوریک اسید، تیتانیا بوتیل سولفونیک اسید، مگنتیت@زیرکونیا سولفوریک اسید و مگنتیت@پیریدینیوم تریبرماید سنتز شدند. ساختار هر کدام از نانو مواد سنتز شده با روشهای مختلف مانند ،FE-SEM ،XRD ،FT-IR BJH ،BET ،EDX ،TGA ،TEM و VSMشناسایی شد و کاربرد کاتالیزوری آنها در سنتز و تبدیلات آلی مورد بررسی قرار گرفت. نانو پرلیت سولفوریک اسید در سنتز -5،4،2تری آریل )-(1Hایمیدازولها، -4،3 دیهیدروپیریمیدین)-2-(1Hاونها و بیس)ایندولیل(متانها، نانو پرلیت فلوئورو بوریک اسید در سنتز مشتقات -5،4،2 تری آریل)-(1Hایمیدازولها و -1،5،4،2تترا آریل)-(1Hایمیدازولها، نانو بنتونیت سولفوریک اسید در سنتز مشتقات -8،1دیاکسو-اکتاهیدرو زانتنها، تتراهیدروبنزو زانتنها و -βآمینوکربونیلها، نانو زیرکونیا سولفوریک اسید در سنتز -4،3دیهیدروپیریمیدین)-2-(1Hاونها، نانو تیتانیا بوتیل سولفونیک اسید در سنتز -1آمیدوآلکیل-2نفتولها و -8،1 دیاکسو-اکتاهیدرو زانتنها، نانو مگنتیت@زیرکونیا سولفوریک اسید در سنتز -1آمیدوآلکیل-2نفتولها و بیس)ایندولیل(متانها و نانو مگنتیت@پیریدینیوم تریبرماید در اکسایش سولفیدها مورد استفاده قرار گرفت. در واکنشهای مورد بررسی نانو مواد به راحتی بازیافت شده و بدون کاهش معنیداری در قابلیت کاتالیزوری تا چندین مرتبه مورد استفاده مجدد قرار گرفتند.