امیر رشیدی

هدف از این تحقیق برآورد ارزش اقتصادی برای سه صفات تولیدی گوشت، موهر و شیر بود. به این منظور مدلی ساده و مناسب که توصیف کننده شرایط تولیدی در سطح سیستم پرورشی بز مرخز در استان کردستان، ارائه شد. ارزش های اقتصادی صفات مورد بررسی در سه نوع گرایش انتخاب، حداکثر کردن سود، حداقل کردن هزینه های هر واحد تولید، حداکثر کردن نسبت درآمد ها به هزینه ها با اشتفاده از مشتق جزئی نوع اول در سطح گله برآورد شد. همچنین جهت مطالعه حساسیت مدل بر برآورد ارزش های اقتصادی، افزایش و کاهش 20% تغییر درقیمت کل هزینه ها، هزینه های ثابت، هزینه های غذایی و هزینه های غیر غذایی، در نظر گرفته شد. متوسط ارزش های اقتصادی مطلق در گرایش حداکثر سود برای تولید گوشت، موهر و شیر (بر حسب ریال به ازای هر راس بز مولد در سال) به ترتیب 87/11601، 55/7867 و 37/256 برآورد گردید. میانگین ارزش های اقتصادی برای تولید گوشت، موهر و شیر در گرایش بازده اقتصادی هر واحد محصول به ترتیب 512/19، 828/8 و 826/0- و در گرایش حداقل هزینه به ترتیب 880/0-، 053/1- و 109/0 برآورد شد. مطالعه حساسیت نشان داد که نوسان ضرایب اقتصادی صفات مورد مطالعه نسبتاً متغییر و با تغییر هزینه های مدیریتی و تغذیه ای حساس می باشند. با توجه به کم بودن هزینه های تغذیه ای، در حالت کلی ضرایب اقتصادی صفات، دارای حساسیت کمتری نسبت به تغییر هزینه های تغذیه ای در کل سیستم پرورشی بز مرخز می باشد. خصوصیات ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد و وزن بیده یکسالگی در بزهای نژاد مرخز با استفاده از رکورد های تعداد 4008 راس جمع آوری شده، طی سالهای 1372-1386 در ایستگاه های تحقیقاتی بز مرخز شهرستان های سقز و سنندج، تحت مدل حیوانی به روش حداکثر درستنمایی محدود شده توسط نرم افزار ASReml به روش تجزیه یک صفته و چند صفتی بررسی شد. صفات مورد مطالعه جهت برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی شامل وزن تولد، وزن شیرگیری، وزن 6 ماهگی، وزن 9 ماهگی، وزن یکسالگی و وزن بیده یکسالگی با میانگین کل (انحراف میانگین)، (01/0)59/2، (08/0)93/14، (08/0)13/17، (11/0)08/20، (14/0) 72/24 و (46/3)51/450 برآورد شد. بیشترین وراثت پذیری مستقیم برای وزن 9 ماهگی (03/0±33/0) و کمترین آن برای وزن بیده یکسالگی (04/0±21/0) برآورد شد و بیشترین وراثت پذیری مادری نیز برای وزن تولد ( 02/0± 12/0) بود که با افزایش سن کاهش یافت. ه