موضوع پژوهش حاضر تحلیل تصویر شناسی هویت ایرانی در سفر نامه فرنگ ناصرالدین شاه قاجار است. تحلیل تصاویر ارائه شده از غرب درابعاد مختلف فرهنگی ،اجتماعی و سیاسی و چگونگی باز نمایی جامعه ایرانی در تصاویر ارائه شده در گفتمان ناصرالدین شاه از اهداف این پژوهش است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. دادهها به شیوه کتابخانهای و سندکاوی گردآوری شده است و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا بررسی شده است. نتایج نشان می دهد: سفرنامههای ناصرالدین شاه بازتاب دهنده هویت برزخیاند هویتی که میان سنت ایرانی و مدرنیته غربی در نوسان است. شاه قاجار در این متون از یک سو شیفتهی قانون، صنعت و آزادیهای اجتماعی اروپا بوده و از سوی دیگر، تحت تأثیر ذهنیت استبدادی و سنتی خود باقی مانده است. بازنمایی «دیگری» فرنگی در این متون، در واقع آینهای برای بازتعریف «خود» ایرانی بوده و خودانتقادی تلویحی نسبت به کاستیهای کشور را در دل داشته است. پژوهش نشان میدهد که سفرنامههای شاه قاجار نه صرفاً گزارش سفر، بلکه متونی گفتمانی و هویتسازند که در شکلگیری پرسشهای بنیادین دربارهی عقبماندگی ایران و ضرورت اصلاحات نقش داشتهاند.
