واژهگزینی یکی از جنبههای مهم در ادبیات است که به انتخاب دقیق و هدفمند واژهها برای انتقال معانی و احساسات اشاره دارد. سعدی، شاعر و نویسنده بزرگ فارسیزبان، در اثر مشهور خود گلستان به این نکته توجه ویژهای داشته و با بهرهگیری از واژههای عربی، غنای ادبی و معنایی متن خود را افزایش داده است. هدف این پژوهش تحلیل واژه گزینی های سعدی در گزینش واژه های عربی در گلستان بود. روش تحقیق آن بر پایه تحلیل محتوا و تحلیل مضمون ۲۸۷ حکایت گلستان انجام شده است. نتایج نشان داد که باب اول بیشترین و باب چهارم کمترین واژه عربی را دارد. این تفاوت به تعداد داستانها در هر باب مربوط است؛ زیرا در باب اول، تعداد حکایات بیشتر از باب چهارم است. همچنین، استفاده از سجع در این ابواب به زیبایی متن افزوده و احساس هنری خاصی را به خواننده منتقل کرده است. واژههای عربی به صورت سجع، تأثیر مثبتی بر لحن و ریتم داستانها دارند و باعث جذابیت بیشتر متن شده اند. تصویرسازی با استفاده از واژههای عربی نیز غنای بیشتری به حکایات بخشیده است و عمق بیشتری به معانی منتقل شده اضافه کرد. این تصویرسازی به خواننده کمک میکند تا تصورات واضحتری از مفاهیم و شخصیتها داشته باشد. برای تحقیقات آینده، پیشنهاد میشود تأثیر واژههای عربی بر ساختار روایت مورد بررسی قرار گیرد، همچنین تحلیل مقایسهای واژهگزینی در آثار دیگر سعدی انجام شود. مطالعه تطبیقی بین گلستان و دیگر متون ادبی فارسی نیز میتواند به درک بهتر جایگاه سعدی در ادبیات فارسی کمک کند.
