1404/09/14
سید احمد پارسا

سید احمد پارسا

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
شاخص H:
دانشکده: دانشکده زبان و ادبیات
اسکولار:
پست الکترونیکی: a.parsa [at] uok.ac.ir
اسکاپوس: مشاهده
تلفن:
ریسرچ گیت:

مشخصات پژوهش

عنوان
پیوند شعر و سیاست در تشبیهات عاشقانه در غزلیات هژار ، هیمن و حافظ مهابادی
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
غزل معاصر کُردی، تشبیه، عشق، سیاست، حافظ مهابادی، هژار،هیمن.
سال 1403
مجله ادبیات و زبانهای محلی ایران زمین
شناسه DOI
پژوهشگران سید احمد پارسا

چکیده

شعر عاشقانه کُردی به تناسب شرایط اجتماعی تصاویر شعری متفاوتی را تجربه کرده است. آمیزش ادبیات و سیاست که از مشروطه آغاز شده بود، علاوه بر پدید آمدن شعر سیاسی در ایران، در شعر عاشقانه کُردی برخی از شاعران کُرد در زمان پهلوی دوم به آفرینش تصاویر جدیدی انجامید که در تاریخ ادب ایران بی‌سابقه بود. این تصاویر جدید در تشبیهاتی نمود پیدا کرده‌اند که در یک سوی آن معشوق به عنوان مشبّه و در سوی دیگر(مشبه‌به) مفاهیمی سیاسی قرار گرفته‌اند. هدف این پژوهش پاسخ به‌ چرایی شکل‌گیری و کاربرد این گونه تشبیهات در شعر کردی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است، جامعۀ آماری دیوان‌های شعر عبدالرحمن شرفکندی ( 1369-1300) متخلص به هژار1، ملا غفور دباغی(1306-1369ه.ش) متخلص به حافظ مهابادی2 و محمد امین شیخ الاسلامی مکری (1300- 1365ه.ش.) متخلص به هیمن3 است. داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای و سندکاوی گردآوری شده و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شده اند. نتیجه نشان می‌دهد بسامد این گونه تشبیهات در دو شاعر کُرد هژار و حافظ مهابادی بیشتر است که درمتن مقاله دلایل آن به تفصیل بررسی شده است. همچنین نتیجه بیانگر این است که سرایندگان این نوع غزل‌ها توانسته‌اند با استفاده از این شگرد ادبی و با استفاده از گرایش جوانان به شعرهای عاشقانه، به طور ضمنی و به دور از دیدگان سانسورچیان حکومت پهلوی با آفرینش این گونه تصاویر بکر، با انجام رسالت آگاهی بخشی خود، به افشای جنایات حکومت پهلوی نیز بپردازند. علاوه بر آن، با این هنجارگریزی، توانسته‌اند به نوکردن تشبیهات در شعر کُردی کمک کنند و از به کاربردن تصاویر کلیشه ای بپرهیزند.