انور دست باز

هدف این پژوهش بررسی برازش مدل علی پیش‌بینی فرسودگی شغلی براساس عدم توازن تلاش-پاداش و نقش میانجی سبک‌های مقابله‌ای در زنان شاغل بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی–همبستگی و مبتنی بر مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان زن رسمی و پیمانی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی در تهران در پاییز ۱۴۰۳ بود. از میان آنان ۳۲۰ نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارها شامل پرسشنامه فرسودگی شغلی اِسچافلی و همکاران (۲۰۲۰)، پرسشنامه عدم توازن تلاش- پاداش سیگریست (2013) و پرسشنامه سبک‌های مقابله‌ای فولکمن و لازاروس (۱۹۸۰) بود. تحلیل داده‌ها با آزمون‌های همبستگی پیرسون، بررسی مفروضه‌های مدل‌یابی و شاخص‌های برازش مدل ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. نتایج نشان داد مدل ساختاری از برازش مناسب برخوردار است (CFI=0.925، GFI=0.913، AGFI=0.870، RMSEA=0.069). عدم توازن تلاش–پاداش اثر مستقیم و مثبت معناداری بر فرسودگی شغلی داشت (β=0.265، p<0.001). سبک مقابله‌ای هیجان‌مدار اثر مستقیم و مثبت بر فرسودگی شغلی داشت (β=0.204، p<0.001) و سبک مقابله‌ای مسئله‌مدار اثر مستقیم و منفی بر آن نشان داد (β=-0.290، p<0.001). همچنین اثر غیرمستقیم تلاش–پاداش بر فرسودگی شغلی از طریق هر دو سبک مقابله‌ای تأیید شد (Z=2.31 و Z=2.84). عدم توازن تلاش–پاداش یکی از عوامل کلیدی در فرسودگی شغلی زنان است و سبک‌های مقابله‌ای نقش مهمی در تعدیل این رابطه دارند. تقویت راهبردهای مقابله‌ای مسئله‌مدار و بهبود نظام پاداش سازمانی می‌تواند در کاهش فرسودگی شغلی زنان مؤثر باشد.