انور دست باز

هدف از پژوهش حاضر مقایسه نقش آموزش‌های دانشگاهی در کارآفرینی، خودکارآمدی و اشتغال‌زایی دانش‌آموختگان دانشگاه فنی و حرفه‌ای با دانشگاه‌ کردستان بود. در این پژوهش، باتوجه‌به اتخاذ یک جهت‌گیری معرفت‌شناختی عمل‌گرایانه و فرضیه‌های پژوهشی، یک طرح تحقیق با رویکرد کمی اجرا شد. راهبرد این پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه‌ای بود. جامعه آماری در این پژوهش، کلیه دانش‌آموختگان سال 1395 تا 1400 (گروه برق و کامپیوتر) دانشگاه فنی و حرفه‌ای و دانشگاه کردستان، به تعداد 1043 نفر در استان کردستان بودند که با درنظرگرفتن نوع مطالعه و ابزار جمع‌آوری داده‌ها از زیرمجموعه دانش‌آموختگان سال 1395 تا 1400 (گروه برق و کامپیوتر) در دو دانشگاه مذکور با لحاظ قراردادن رشته تحصیلی دانش‌آموختگان، افراد نمونه به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی و باتوجه‌به جدول Krejci and Morgan (1970)حجم نمونه موردنیاز 281 نفر لحاظ شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه روحیه کارآفرینی بهرام زاده و همکاران (1388)، پرسش‌نامه خودکارآمدی عمومی Scherer et al. (1982)و پرسش‌نامه عوامل پیش‌برنده اشتغال از دیدگاه دانش‌آموختگان نرگسی و همکاران (1397) استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش توصیفی از میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی فرضیه‌های پژوهش با استفاده از روش‌های استنباطی (آزمون T مستقل و تحلیل واریانس) با رعایت پیش‌شرط‌های آن‌ها در نرم‌افزار SPSS-26 استفاده شد. نتایج تحلیل داده‌ها در بخش توصیفی نشان داد که میانگین کلی کارآفرینی و میانگین مؤلفه‌های: خلاقیت، انگیزه پیشرفت و ریسک‌پذیری گروه‌ دانش‌آموختگان دانشگاه فنی و حرفه‌ای بالاتر از دانش‌آموختگان دانشگاه کردستان بود؛ اما در مؤلفه آینده‌نگری میانگین دانش‌آموختگان دانشگاه کردستان از دانش‌آموختگان دانشگاه فنی و حرفه‌ای بالاتر بود. همچنین میانگین خودکارآمدی و مؤلفه‌های آن در گروه دانش‌آموختگان دانشگاه فنی و حرفه‌ای بالاتر از گروه دانش‌آموختگان دانشگاه کردستان بود و همچنین میانگین اشتغال‌زایی و تمامی مؤلفه‌های آن در گروه دانش‌آموختگان دانشگاه فنی و حرفه‌ای بالاتر از گروه دانش‌آموختگان دانشگاه کردستان بود. همچنین نتایج آزمون t نشان داد در متغیر کارآفرینی و مؤلفه‌های خلاقیت، ریسک‌پذیری و آینده‌نگری در سطح (05/0p≤) معناداری نیست؛ اما در مؤلفه انگیزه پیشرفت در سطح (05/0p≤) معنادار می‌باشد. در متغیر خودکارآمدی نیز در مؤلفه‌های خودکارآمدی آموزشی و خودکارآمدی شغلی در سطح (05/0p≤) معنادار بود؛ اما در مؤلفه خودکارآمدی اجتماعی در سطح (05/0p≤) معنادار نبود. همچنین در متغیر اشتغال‌زایی و تمامی مؤلفه‌های آن در سطح (05/0p≤) معنادار بود.