اسعد معروفی

سیاهدانه (.Nigella sativa L)، متعلق به خانواده آلاله، گیاهی یکساله، دیپلویید (2n=2x=12) و از جمله گیاهان دارویی مهمی است که انواع متعددی از متابولیت های ثانویه گیاهی از جمله ترپن ها را تولید می کند. پس از رشد گیاهچه های سیاهدانه در شرایط درون شیشه ای به منظور القای کالوس از ریزنمونه های بذر، ریشه، ساقه و برگ به قطر 5/0 سانتیمتر استفاده شد. ریزنمونه های مذکور روی محیط کشت MS2/1 حاوی غلظت های مختلف هورمون در 6 سطح تیمار متفاوت ](2 میلی . گرم بر لیتر D-2،4 + 1/0 میلی گرم بر لیتر BA)، (4 میلی گرم بر لیتر D-2،4 + 1/0 میلی گرم بر لیتر BA)، (2 میلی گرم بر لیتر D-2،4 + 5/0 میلی گرم بر لیتر BA)، (4 میلی گرم بر لیتر D-2،4 + 5/0 میلی گرم بر لیتر BA)، (5/0 میلی گرم بر لیتر D-2،4 + 5/0 میلی گرم بر لیتر BA)، و (5/0 میلی گرم بر لیتر D-2،4 + صفر میلی گرم بر لیتر BA)[ کشت شدند. نمونه ها ی کشت شده درون شیشه ای به صورت مداوم ارزیابی شدند و تعداد ریزنمونه هایی که کالوس تولید کردند شمارش شده و درصد کالوس زایی برای هر تیمار و هر ریزنمونه به طور جداگانه محاسبه گردید. این آزمایش در سه تکرار انجام شد و در هر تکرار نیز چهار ریزنمونه کشت شد. بعد از گذشت 3 الی 4 واکشت کالوس های رشدیافته جهت باززایی به محیط کشت مورد نظر منتقل شدند. برای باززایی، محیط کشت پایه ای MS2/1 با سطوح مختلف هورمون های BA و KT استفاده شد. نتایج نشان دهنده باززایی موفقیت آمیز مستقیم و غیر مستقیم سیاهدانه از طریق کشت درون شیشه ای بود.