سید علی جوهری

زمینه و هدف: فن آوری نانو، شناخت و کنترل مواد در ابعادی بین 1 تا 100 نانومتر است که در این ابعاد خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی ماده غیر معمول است. با توسعه روزافزون این فن آوری، نگرانی ها در رابطه با خطرات احتمالی رهایش مواد محتوی ذرات نانو به محیط زیست در حال افزایش است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر شوری بر میزان سمیت حاد کلویید نانوذرات نقره در بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) است. روش بررسی: جهت انجام آزمایشات سمیت، از آب دریای خزر (ppt 2/0±12) به عنوان منبع آب لب شور و از آب شهر کلر زدایی شده (ppt 4/0) به عنوان منبع آب شیرین، استفاده شد. سمیت نانو ذرات نقره در آب لب شور، در غلظت های ppm 64 و32 ،16 ،8 ، 4، 2 ، 1 و در آب شیرین، در غلظت های ppm 12/0، 25/0، 5/0، 1، 2، 4 و 8 مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین جهت بررسی کیفیت نانوذرات نقره از دستگاه های Zetasizer، ICP و TEM استفاده شد. یافته ها: نتایج دوز کُشنده میانه (LC50) 96 ساعته، نشان داد که در آب لب شور نسبت به آب شیرین، سمیت کلویید نانوذرات نقره برای بچه ماهی قزل آلای رنگین 12 برابر کاهش می یابد. نتیجه گیری: تحلیل نتایج نشان داد که در مورد ماهیان یک گرمی قزل آلای رنگین کمان، نانوذرات نقره در آب شیرین و لب شور به ترتیب به عنوان ماده ای بسیار سمی و کمی سمی دسته بندی می شوند.