امجد فرزین پور

نانو ذرات نقـره به دلیل خصوصیات ضد باکتریایـی جهت ضدعفونی محیط، تجهیزات و نیز گندزدائی آب در مزارع مختلف طیور مورد استفاده قرار می­گیرد. یکی از مشکلات مزارع مرغ مادر، افت باروری خروس در اواسط دوره تولید است. لذا هدف این مطالعه بررسی آثار نانو ذرات نقره بر سیستم تولیدمثلی بلدرچین ژاپنی نر به عنوان یک مدل آزمایشگاهی بود. در این آزمایش، تعداد 24 قطعه بلدرچین نر در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و شش تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل صفر، 12، 36 و 108 قسمت در میلیون (ppm) نانو ذرات نقره بود که در آب آشامیدنی مورد استفاده قرار گرفتند. در پایان دوره 42 روزه آزمایش، وزن بدن تمامی پرندگان، وزن بیضه­ها، شاخص گنادی و تولید اسپرم روزانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت بررسی غلظت سرمی تستوسترون، قبل از کشتار از ورید زیر بال نمونه خون اخذ و سرم آن جداسازی شد. وزن بیضه­ها در دو گروهppm 36 و 108 نانو ذرات نقره (به ترتیب 3/6 و 5/6 گرم) نسبت به گروه شاهد (8/8 گرم) کاهش یافت. شاخص گنادی در گروهppm 36 نانو ذرات (46/0±92/2) کاهش معنی­داری نسبت به گروه شاهد (47/0±74/3) نشان داد (05/0P<). نانو ذرات نقره در سطحppm 108 سبب افت تولید اسپرم روزانه (1/28± 6/110 میلیون) در مقایسه با گروه شاهد (4/94± 7/327 میلیون) شد (05/0P<). کاهش تراکم سلولی در لوله های منی ساز، مجاری آوران دور و آوران نزدیک اپیدیدیمی و مجاری اپیدیدیم در تیمار دریافت کننده ppm 108 نانو ذرات نقره نسبت به گروه شاهد معنی­دار بود (05/0P<). نتایج حاضر نشان داد که نانو ذرات نقره عملکرد تولیدمثلی بلدرچین نر را کاهش می­دهد.