1403/09/03
عبدالله امینی

عبدالله امینی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: 0000-0001-7191-4617
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 6952
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی: دانشگاه کردستان، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، گروه علوم تربیتی (فلسفه)
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تأملی بر رابطۀ هنر با زندگی در تفکر دیویی (با تکیه بر مفهوم تجربه)
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
تجربه در معنای عام، تجربۀ زیباشناختی، هنر و زندگی، هنر به منزلۀ تجربه، جان دیویی
سال 1401
مجله پژوهش هاي فلسفي
شناسه DOI
پژوهشگران عبدالله امینی

چکیده

کتاب«هنر به منزلۀ تجربه»اثر دیویی را می توان به عنوان مانیفیست زیباشناسی پراگماتیستی قلمداد کرد که در آن دیویی با بهره گیری از بصیرت های نظریۀ تکامل داروینی و اصول پراگماتیستی خود، کوشش می کند که با توسل به مفهوم«تجربه»و پیوند تجربۀ زیباشناختی با آن، بار دیگر هنر را به ساحت زندگی واقعی و روزمرۀ آدمیان در جهان کنونی بازگرداند. گرچه برداشت دیویی از مفهوم تجربه در معنای عام آن، به عنوان تعامل میان انسان با محیطش، بنیادی داروینی دارد، ولی چنانکه از تحلیل هایش خصوصا ً در تشریح تجربۀ زیباشناختی برمی آید، دلالت مفهوم تجربه فراتر از صرف برداشتی داروینی می رود و ابعاد فرهنگی و اجتماعی به خود می گیرد. در نوشتار حاضر ما ضمن مرور دلالت مفهوم تجربه در تفکر دیویی و نسبت تجربۀ زیباشناختی با مفهوم تجربه در معنای عام آن، با استناد به کتاب «هنر به منزلۀ تجربه» می کوشیم نشان دهیم که چرا عمدۀ مثال هایی که دیویی به عنوان مبنای تجربه های زیباشناختی ذکر می کند جزء تجربه های مثبت زندگی هستند و آیا دلیل غلفت او از تجربه های منفی و دهشتناک ِ حیات به مبانی پراگماتیستی و داروینی ِ فلسفه اش بازمی گردد یا ممکن است دلایل دیگری داشته باشد. مطابق آنچه از فحوای کتاب مذکور دیویی برمی آید، بخش عمدۀ این غفلت به مبانی ِ پراگماتیستی او بازمی گردد. هرچند از برخی عبارات دیویی زمینه برای اشاره به تجربه های منفی استنباط می شود، گرچه او به صراحت به مصادیق آن اشاره نکرده است.