هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای تنظیم هیجان در نوجوانان با اختلال نافرمانی مقابلهجویانه صورت گرفته است. روش: طرح پژوهش، یک طرح تک آزمودنی از نوع AB بود که از سه خط پایه، سه دوره درمان و سه دوره پیگیری تشکیل شد. جامعه آماری پژوهش نیز شامل تمام دانشآموزان مدارس متوسطه اول شهرستان دالاهو در سال تحصیلی 1399-1400 بود که پس از بررسی ملاکهای ورود و خروج (مانند؛ رضایت آگاهانه، داشتن اختلال نافرمانی مقابلهای و عدم مصرف دارو)، 6 دانشآموز با روش نمونهگیری هدفمند و با در نظر گرفتن کامل ملاحظات اخلاقی انتخاب شدند. در این پژوهش از؛ مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته بر مبنای DSM-5، پرسشنامه تنظیم هیجان برای کودکان و نوجوانان و مقیاس درجهبندی اختلال نافرمانی مقابلهای هومرسن بهعنوان ابزار پژوهش استفاده شد. در ادامه آزمودنیها 10 جلسه مداخله طرحواره درمانی هیجانی مبتنی بر پروتکل لیهی را دریافت کردند و در جلسات چهارم، هفتم و دهم مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافتهها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که نوجوانان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهجویانه درزمینهی مهارتهای تنظیم هیجان دارای مشکل هستند و رویکرد طرحواره درمانی هیجانی بهعنوان یک روش درمانی میتواند در توانمندسازی و کاهش مشکلات آنها اثربخش باشد. نتیجهگیری: در بررسی نتایج مشاهده شد که مداخله انجامگرفته در همه مؤلفههای پژوهش و در تمام 6 مشارکتکننده، دارای اثرگذاری بالا و باثبات میباشد. میتوان نتیجه گرفت طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای تنظیم هیجان در نوجوانان با اختلال نافرمانی مقابله جویانه اثربخش است.
