مهم ترین اصول دادرسی منصفانه، حق دفاع و حق انتخاب وکیل است و یکی از تضمین های اساسی به منظور تحقق حق دفاع متهم و اعمال اصل برابری سلاح میان طرفین دعوی بهره مندی متهم از وکیل مدافع در مراحل تحقیقات مقدماتی و امر دادرسی است. وجود وکیل در تمام ادوار گذشته مورد توجه بوده است بر همین اساس در اصل 35 قانون اساسی نیز این امر مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است قانونگذار در قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب 1378 در مواردی حضور وکیل در مراحل تحقیق را استثناء نموده و آن را منوط به تجویز دادگاه دانسته بود لکن قانونگذار در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 حق برخورداری از وکیل را به صراحت در کلیه مراحل دادرسی مطرح نموده است. شرکت وکیل مدافع در کلیه مراحل دادرسی در مقررات اکثر کشورهای جهان پذیرفته شده است و این حق در قوانین قبل و بعد از انقلاب در کشور ما دچار تغییر و تحولات فراوانی شده که در این پژوهش نویسنده، نقش و جایگاه وکیل در تحقق دادرسی منصفانه در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 با مقایسه تطبیقی با حقوق کیفری فرانسه در مراحل مختلف دادرسی از جمله مرحله تحت نظر، دادسرا و دادگاه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده است و در قسمت های دیگر پژوهش جایگاه وکیل در اسناد حقوق بشری، همچنین از دیدگاه جرم شناسی انتقادی مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت به نوآوری های مهم در زمینه دخالت وکیل که قانونگذار برای اولین بار در قانون مذکور پیش بینی کرده، پرداخته شده است. و در پایان خروجی این پژوهش این بوده که قانون آیین دادرسی کیفری 1392 با تمام اشکالات و نواقص آن، نسبت به قوانین قبل بسیار مترقی تر بوده و بهتر حقوق دفاعی طرفین دعوی را رعایت کرده است و از جمله پیشنهادات مطرح شده حذف تبصره ماده 48 قانون فوق الذکر و اجباری کردن دخالت وکیل در تمام جرایم ارتکابی و پیش بینی مصونیت برای وکیل در جریان دفاع می باشد. این پژوهش با یاری جستن از روش توصیفی به تبیین و تحلیل مقررات و تحولات قانون آیین دادرسی کیفری ایران با نگرش به حقوق فرانسه می پردازد.
