1403/09/14
یداله پشا آبادی

یداله پشا آبادی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0002-5781-4975
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 47
دانشکده: دانشکده زبان و ادبیات
نشانی: سنە، زانکۆی کوردستان، کۆلیژی زمان و وێژە، بەشی زمان و ئەدەبی کوردی
تلفن: (2212) 988733664600+

مشخصات پژوهش

عنوان
بنیه التناصّ الدینی فی الخطاب الروائی عند سید قادر هیدایتی وثروت أباظه
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
القرآن الکریم، التناصّ، التناص القرآنی، سید قادر هیدایتی، ثروت أباظه، الروایات.
سال 1400
مجله مجلة كلية الآداب و اللغات
شناسه DOI
پژوهشگران یداله پشا آبادی

چکیده

یُعنَی هذا المقال بظاهره التناصّ الدینی عند الکاتبَینِ هیدایتی وأباظه. وکان سید قادر هیدایتی الأدیب والکاتب الکرد المعاصر وثروت أباظه الأدیب المصری المبدِع بما لَقِیا من تربیه دینیه وقرآنیه جعلتهما یتملّکانِ ناصیه اللغه منذ نعومه أظفارهما، وقد تأثّرا بالنصوص القرآنیه فی کتابتهما الأدبیه والروائیه تأثّراً واسعاً. فأصبحَا ولهما أسلوب متمایز بما فیه من تجلِّیات قرآنیه. حاولنا فی هذا البحث فی ضوء المنهج الوصفی – التحلیلی دراسه هذه الظاهره فی أعمالهما. فالتناص عندهما وخاصّه فی أعمالهما الروائیه له مظاهر ومناحٍ متلوّنه؛ فإنّه قامَا فی بعض الأحیان بإدخال النصوص السابقه (أی القرآنیه) فی نصوصهما الحاضره دونَ تغییرات جذریه؛ وتاره أجرَیا علیها تغییراً جزئیاً وفق مقتضیات سیاق النص اللاحق؛ وهذا هو «تناص الاجترار المتطور»؛ وتاره أخرَی صاغَا نصوصاً مطابقه لنصوص قرآنیه من حیث الصیاغه النحویه؛ وهو «تناص الاجترار النحوی»، وحیناً نراهما یستخدمانِ دلالات قرآنیه لإیفاد ما یقصدانِ من الأغراض. کما کانا قد أدخلا نصوصاً قرآنیه أخرَی فی نصوصهما الروائیه دونَ أدنَی تغییرٍ إلا أن هذا الأمر عند سید قادر قد انعکست فی لباس اللغه الکردیه وعند ثروت أباظه نراه یُصرّح بحذاقه بالغه علی لسان إحدی شخصیاته بأنها من القرآن. وقد رأینا أنّ أسلوبهما بما فیه میزات وتفاعلات مع القرآن محکمٌ کالبنیان المرصوص.