وقف یکی از بارزترین افتخارات شرعی است و حبس مال مالکی است که در عین حال که در تصرف مال منفعت است، با قطع تصرف واقف و دیگران، بر مال منفعت خود تسلط مطلق دارد. گردنش یا همان طور که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به عمر می فرماید: «اگر بخواهی می توانی اصل آن را دریغ کنی و صدقه بدهی». وقف یک جنبه خاص از خیر و حمایت از فقرا و نیازمندان، تامین مالی پروژه های آموزشی و بهداشتی و همبستگی بین افراد جامعه و کمک به تحقق عدالت اجتماعی است. وقف، وقف برای آن، موقوفه پس از تأمین ارکان وقف، لازم است که یک نفر مدیریت آن را بر عهده داشته باشد و این شخص، نذیر و متولی است وجوه وقف شده و حصول اطمینان از استفاده از آنها مطابق با شرایط تعیین شده توسط اهدا کننده. متولی باید شرایط تعیین شده از سوی واقف را اجرا کند و بر تمامی جوانب فرآیند وقف نظارت کند. این دو نفر باید واجد شرایط و صادق باشند تا اطمینان حاصل کنند که اهداف وقف به طور مؤثر و منصفانه محقق می شود. یک محیط سازمانی یکپارچه است که هدف آن حفظ دارایی های موقوفه و سرمایه گذاری در آنها به نحوی است که به بازده مورد نظر دست یابد و به طور دقیق شرایط وقف را اجرا کند: متولی و متولی: شخصی است که از طرف واقف یا مقامات مسئول به عنوان مسئول اصلی اداره وجوه موقوفه تعیین شده است. نگهداری، سرمایه گذاری و پرداخت هزینه ها معمولاً به تصمیم گیری های مالی و اداری مربوط می شود و متولی رسماً منصوب می شود و ممکن است یکی از اعضای خانواده یا یک نهاد رسمی متخصص در مدیریت موقوفه باشد یا نظارت در مورد وقف، نقش او ممکن است مربوط به نظارت بر کار متولی و حصول اطمینان از پایبندی وی به شرایط وقف باشد. وجوهات موقوفه تعیین ناظر ممکن است از سوی مراجع قضایی یا شرکای وقف باشد چهار مکتب فکری در مورد وقف و ترکیب مباحث با محوریت نحوه اداره وقف گردآوری شده و در پی آن است که بر اساس ادله ذکر شده از سوی فقها صحیح ترین و صحیح ترین حکم را در موضوعات ارائه شود و سپس با هم مقایسه شود. آنها با قانون عراق نیازمند وجوهات موقوفه هستند و این اداره از نظر فقهی به شخص متولی واگذار شده است و او شرایطی دارد و فقها در برخی از آنها اتفاق نظر دارند که از همه بیشتر است. به نظر من صحیح است و در مورد سایرین فرق می کند متولی اداره وجوهات موقوفه را بر عهده دارد و فقها وظایف متولی را که شامل مدیریت موقوفه و تقسیم عودت و حسابداری می شود تعیین می کنند و در صورت وجود منزوی می شوند محدود است. همچنین واقف حق دارد نذیر یا متولی را تعیین کند و در صورت لزوم او را عزل کند. قانون، دستیابی به اهداف خاص موقوفه را ایجاب می کند و در صورت اثبات سهل انگاری یا تخطی از شروط وی، نحوه عزل وی را مشخص می کند. مدیریت وجوهات موقوفه محتمل ترین نظر این است که مدیریت وقف، چه توسط ناظم فقه اسلامی و چه متولی در حقوق عراق، باید با بالاترین صداقت و شفافیت انجام شود. باید یک سیستم حسابداری دقیق و نظارت مستمر وجود داشته باشد تا از تحقق اهداف مورد نظر موقوفه و حفظ وجوه آن اطمینان حاصل شود. در صورت سهل انگاری یا سوء مدیریت، مراجع ذی ربط حق دارند اقدامات لازم را برای برکناری ناظر یا ناظر به منظور اطمینان از تداوم کار انجام دهند.
