یکی از اساسی ترین و شاخص ترین موضوعات علم معانی، کارکرد مجازی جملات و معانی ثانویه آن هاست. گوینده به این وسیله اغراض خود را ابلاغ می کند تا بتواند سخن موثر بگوید و مخاطب را متوجه لطایف و جنبه های هنری سخنش کند. پژوهش در معانی ثانوی به آن معناست که هدف گوینده آن نیست که به پرسش او پاسخ داده شود. بلکه هدف گوینده از آن پرسش پرسش هنری است که با این پرسش مخاطب متوجه جنبه های هنری سخن گوینده می شود. هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی معانی ثانوی جملات استفهامی در حدیقه الحقیقه سنایی است تا مشخص شود سنایی برای بیان چه معانیی از جملات پرسشی بهره گرفته است. و میزان این بهره گیری تا چه اندازه ای است. جامعه آماری این تحقیق 11500 بیت است. نتیجه نشان می دهد که سنایی از 23 معنای ثانوی در جهت اغراض خود استفاده نموده است که به ترتیب عبارتند از: استفهام انکاری، توبیخ، تعجب و حیرت، اثباتن و تقریر، و نهی، استیناس، تمنی و آرزو اغراء و تشویق.
