شکل گیری بازارها و مراکز تجاری و اقتصادی در شهرها همواره با روند رشد و توسعه شهری هماهنگ بوده و تاثیرات متقابل این دو بر یکدیگر، فرایند تکوین و گسترش آن ها را کامل می نموده است. در واقع توسعه و گسترش شهرنشینی، ضرورت ایجاد مراکز اقتصادی در قالب بازار را ایجاب نموده است. امروزه مراکز تجاری ساختمان هایی هستند که به منظور رفع نیازهای خریداران و بهبود اقتصاد مشترک میان چند صنف ایجاد می گردد. در این رابطه توجه به مسائل اقتصادی، اجتماعی، مالی، انسانی، فرهنگی و ... حائز اهمیت است. توجه همه جانبه به این امور باعث می گردد تا مرکز تجاری پس از ساخت از عملکرد مناسبی برخوردار بوده و بهره بیشتری نصیب استفاده کنندگان از آن گردد. هدف در این پژوهش تقویت و پرورش توانایی در توضیح، پیش بینی و کنترل شرایط پدیده ها و رویدادهایی است که در بهبود کمی و کیفی زندگی انسان ها تاثیرگذار هستند. مجتمع های تجاری بنابر خصوصیات کالبدی-فضایی و عملکردی به عنوان عناصری کارا و مطلوب، یکی از بارزترین نمودهای تبلور نیازها و فعالیت های انسان و جامعه می باشند که در این پژوهش انتخاب شده اند. در این راستا با بهره گیری از تئوری برخاسته از زمینه که به طریق کیفی پدیده ها را در محدوده موردنظر بررسی می کند، کلیه اطلاعات دریافت شده از محیط از طریق مصاحبه و مشاهده و تهیه پرسش نامه، در نهایت در ارائه طرح به کار آمده است. پژوهشگر از طریق مصاحبه با واحدهای پژوهش (که مشتمل بر معماران و مردم که کاربران اصلی این پروژه هستند، می باشد) و مقایسه پاسخ های دریافت شده، به شناسایی تم های اصلی و ویژگی های آن ها می پردازد. سپس با کدگذاری، به پیش فرض های تئوری دست پیدا می کند در نهایت کدها و یادداشت ها جمع آوری می شوند، در حقیقت زبان مشاهده ها و مصاحبه ها به زبان معماری تبدیل می شود تا در پروسه طراحی مجتمع تجاری در کنار تکنولوژی-های نوین و معیارهای طراحی بازارها به کار آید. در این پژوهش سایر اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای به دست آمده است. یافته های پزوهش موید آن است که مواردی چون سهولت دسترسی، پارکینگ، ترکیب تنوع خرده فروشی و غیر خرده-فروشی، جو محیطی، سهولت گردش و تسهیلات زیرساختی به عنوان نکات مورد توجه برای یک مجتمع تجاری مطرح هستند. نتایج نشان می دهد که بازارهای امروز ایران طبق نظر کاربران، دارای کمبودهای بسیار زیادی است که حتی ذهن کم آشنای مردم با مراکز تجاری مدرن و پاسخ ده را نیز ارضا نمی کند. در این تحقیق با به کار بردن روش تحقیق کیفی سعی شده در نهایت به معماری ای دست پیدا شود که بدون پیش داوری قبلی، بر طبق خواسته ها و نیازهای استفاده کنندگان باشد و در عین حال همگام با تکنولوژی های نوین. مجموعه طراحی شده مرکزی است برای همگان؛ فضایی با کارکردهای گوناگون و متنوع، مجموعه ای برای تمامی رده های سنی، مکانی برای خرید، گذران اوقات فراغت و در عین حال فضایی تداعی کننده خاطرات جمعی.
