محیط های انسان ساخت هنگامی می تواند بیشترین مطلوبیت را برای انسان در بر داشته باشند که انتظارات وی را در ابعاد مختلف زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی برآورده سازند. چنانچه هر یک از این عوامل در یک مکان فاقد کیفیات مطلوب باشند، بر ادراک و احساس وی از فضا و در نتیجه بر سطح رضایت مندی او از آن مکان تأثیر گذار خواهد بود. بنابراین، با توجه به افزایش روزافزون مراکز خرید در ایران و همچنین کارکرد و اهمیتی که این مراکز در زندگی روزمره مردم دارند شناسایی عوامل مؤثر بر جذابیت مراکز خرید و به تبع آن رضایت مندی مشتریان برای مالکان و مدیران مراکز خرید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا در این پژوهش تأثیر عوامل کالبدی گوناگون در جهت جذب کاربران و ارتقاء حس رضایت مندی مشتریان مورد بررسی قرار می گیرد. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است که ترکیبی از مطالعات کمی و کیفی است و با نگرشی کارکردی سعی در تحلیل رابطه متقابل میان عوامل کالبدی گوناگون و رضایت مندی دارد. بنابراین، ابتدا به جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی درباره مراکز خرید و عوامل کالبدی آن ها پرداخته می شود، سپس به بررسی روابط میان آن ها و میزان رضایت مندی مشتریان از طریق مردم نگاری و ابزار پرسش نامه پرداخته می شود و در آخر با کمک نرم افزارSPSS و آزمون های آماری مانند Willcoxn Signed Ranks و Kolmogorov–Smirnov، نتایج تفسیر شده و به صورت مستدل تر ارائه می شود. جامعه آماری این پژوهش را 142 نفر از مراجعه کننده گان به دو مرکز خرید اصلی و بزرگ تبریز(لاله پارک و ستاره باران) تشکیل می د هند. در نهایت این پژوهش و نتایج حاصل از آن نشان می دهد که عوامل کالبدی مراکز خرید تأثیر زیادی در جذب و تأمین حس رضایت-مندی کاربران دارند و همچنین عوامل کالبدی درونی و بیرونی تقریباً تأثیر یکسانی را روی رضایت مندی افراد دارند و همچنین از میان عوامل بررسی شده 7 عامل به ترتیب (وجود فضاها و امکانات جدید، راهروهای عریض و بزرگ، سیرکولاسیون داخلی و خوانایی مسیر ها، نورپردازی طبیعی و مصنوعی، آبنماها و فضاهای سبز، فضاهای نشستن و استراحت و برقرای تعاملات اجتماعی با دیگران و در نهایت فرم و شکل بیرونی مراکز خرید) بیشترین تأثیرگذاری و ارتفاع بین طبقات کمترین تأثیرگذاری را روی رضایت مندی مشتریان مراکز خرید داشته اند.
