گردشگری ورزشی یکی از مهم ترین بخش های صنعت گردشگری است. جذب توریست ورزشی براساس برگزاری رویدادهای ورزشی، گردشگری پایدار و توسعه محلی را از نظر اقتصادی و اجتماعی تقویت می کند. زیرا ارقام قابل توجهی توسط شرکت کنندگان هزینه می شود که حداقل بخشی از آن به نفع مردم محلی است. علاوه بر این، همکاری بین ذی نفعان مختلف می تواند برای اجرای یک استراتژی بلندمدت سودآور محلی در مورد رویدادهای ورزشی و گردشگری بسیار مهم باشد. براین اساس پژوهش حاضر با هدف طراحی مدلی برای توسعه گردشگری ورزشی دریاچه زریبار مریوان انجام گرفت. روش تحقیق از نوع آمیخته (کیفی و کمی) است. در فاز اول روش کیفی با استفاده از تحلیل مضمون و در فاز دوم روش کمی با استفاده از تکنیک تحلیل نرم و براساس مدلسازی ساختاری تفسیری انجام گرفت. جامعه آماری شامل کارشناسان اداره ورزش و جوانان، هئیت های ورزشی، کارشناسان محیط زیست، مربیان و ورزشکاران و آژانس های گردشگری در سطح شهرستان مریوان بود. روش نمونه گیری هدفمند بود (N=15). ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه باز با مشارکت کنندگان بود. برای اطمینان از قابلیت اطمینان و اعتبار یافته های تحقیق، محقق سعی کرد از بررسی اعضا استفاده کند. بنابراین، برخی از مقوله ها و مفاهیم اصلی به شرکت کنندگان بازگردانده شد و نظرات آنها پرسیده شد. علاوه بر این، فرآیند کدگذاری داده ها با مشارکت یک متخصص گردشگری و همچنین یک متخصص آماری (روش کیفی) انجام شد. طبق یافته های پژوهش 6 مقوله اصلی (عوامل ساختاری، مدیریتی، اقتصادی، فرهنگی، محیطی و رقابتی) و 22 زیر مقوله استخراج و شناسایی شدند و با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری به طراحی مدل پرداخته شد و سطوح شکل گیری مشخص گردید همچنین براساس تحلیل میک مک میزان اثرپذیری و اثرگذاری این عوامل تعیین شد، در نهایت در این میان عوامل زیرساختی؛ عوامل مدیریتی؛ عوامل اقتصادی؛ مزیت رقابتی و عوامل محیطی به عنوان متغیر های تأثیرگذار و همچنین عوامل فرهنگی با قدرت نفوذ پایین و وابستگی بالا به عنوان متغیر اثرپذیر در این تحقیق شناسایی شدند. بنابراین آنچه مشخص است تلاش فعلی سازمان های متولی برای توسعه گردشگری دریاچه زریبار مریوان باید روی برطرف کردن متغیرهای اثرگذار باشد زیرا هرگونه تلاش برای بهبود فرهنگ شهر بدون برطرف کردن عوامل کلیدی یا اثرگذار غیرضروری و زائد است.
