اصطلاح معماری پایدار یا معماری محیط زیستی به معماری حساس به مسائل پیچیده همزیستی طبیعت، انسان و مصنوعات اطلاق می شود. هدف معماری محیط زیستی ایجاد تعادلی پایدار و بناهای پایدار تلقی می شود؛ بر همین اساس بناها باید کمترین تأثیرات مخرب را بر محیط های ساخته شده(مصنوع) و طبیعی مجاور، ناحیه همجوار و همچنین متن و زمینه کلی خود را داشته باشند. لذا رسیدن به معماری پایدار میسر نمی گردد مگر با تأکید بر زمینه گرایی. معماری زمینه گرا بر زمین مداری و پیوند محیط با فضا تأکید دارد و با درک پیام بستر خود شکل می گیرد و در واقع پیامی را که بستر معماری به او انتقال داده به عینیت رسانده و طراحی می کند، در نتیجه ساختمان جزئی کوچک از طبیعت پیرامونی خواهد بود. در این نوع معماری هر بنایی بر اساس زمینه های کالبدی، تاریخی، اجتماعی - فرهنگی و شرایط خاص آن سایت و ساختمان طراحی و اجرا می گردد. ساختمان عضو همخوان با اکولوژی و عنصری هماهنگ در بستر خود و در نهایت در بستر محیط زیست خواهد بود. این پژوهش بر آن است که با بررسی اصول و شاخصه های زمینه گرایی در معماری هورامان در پی پاسخ به این پرسش برآید که می توان معماری هورامان را نمونه ای برجسته از معماری زمینه گرا خواند و آن را به عنوان یکی از الگوهای جهانی این سبک معماری معرفی کرد؟ در ر استای پاسخ به این پرسش پژوهش حاضر با مطالعه کیفی و روش تحقیق توصیفی صورت پذیرفته و در گردآوری داده ها از مشاهدات عینی و مطالعه منابع مکتوب، اسناد و مدارک استفاده شده است. پس از بررسی شاخصه های معماری زمینه گرا که زمینه های کالبدی، تاریخی و اجتماعی – فرهنگی را شامل می شود،مشخص شد تمام مؤلفه های مذکور به بهترین نحو ممکن در محدوده مورد مطالعه موجود بوده و بر همین اساس می توان معماری هورامان را به عنوان یک الگوی جهانی معرفی نمود.
