معماری از جمله علوم میان رشته ای پیجیده است که در ذات خود با همه علوم و فنون مرتبط است. در ساحت نظر و در حوزه شناخت معماری سعی نظریه پردازان بر آن است که این ارتباطات پیچیده را به اجزایی ساده تر تقسیم و دسته بندی نموده تا حصول و وصول به معماری آسان تر شود. یکی از این تلاش ها نگرش سامانه ای به معماری است که بر اساس آن هر اثر معماری دستاورد همکاری سه سامانۀ کارکردی، سازه ای و کالبدی می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی امکان افزایش سامانه تأسیساتی در نگرش سامانه ای به معماری است. این بررسی در قالب فنّی ترین گونه معماری ایران که همانا حمام های تاریخی ایران می باشد صورت پذیرفته است. پرسش اساسی این پژوهش به چگونگی ساختار تأسیساتی حمام های ایران و امکان افزایش سامانه تأسیساتی به معماری مربوط می شود. یه بیان دیگر سؤال اصلی آن است که ساختار تأسیساتی حمام-های ایرانی چگونه است؟ و جایگاه سیستم تأسیساتی در نگرش سامانه ای به معماری کدام است؟ روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی است که در تکنیک و ابزار تحقیق، از مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک مکتوب به همراه مطالعات و مشاهدات میدانی بهره گیری شده است. نتایج مطالعات حاکی از آن است که سامانه تأسیساتی به عنوان یک سامانه اساسی در بررسی آثار گذشته و خلق آثار آینده در ساحت معماری، حائز اهمیت و واجد تعریف است.
