تحت تاثیر معماری اروپا، خلاقیت های فضایی در معماری قاجار نسبت به سبک های قبلی معماری ایرانی، افزایش یافت و فضاها به گشایش و سبکی بیش تری در قیاس با الگوهای قدیمی رسیدند. در سال 1243 خورشیدی (1864 میلادی ممتحن الدوله به عنوان نخستین معمار تعلیم دیده ایرانی در اروپا، به ایران بازگشت و ساخت بناهای مهمی، از جمله مسجد و مدرسه سپهسالار و مجلس شورای ملی، به او رجوع شد. با این حال نتوانست تحول مهمی در معماری عصر خود ایجاد کند. در ابتدای دوره پهلوی اول به دنبال برنامه های مدرنیزاسیون، گرایش های متفاوتی به رهبری معماران ایرانی تحصیل کرده اروپا و معماران اروپایی که از طرف دولت به ایران دعوت شده بودند در برابر معماری سنتی پدیدار شد. معماری آنان انعکاس مستقیم تحولات معماری مدرن اروپا بود. آنان مصالح جدید به ویژه بتن، فولاد و شیشه و روش های نوآورانه در اجرای سازه را جایگزین روش های پیشین کردند. مهم ترین این تغییرات، استفاده از بتن بود که امکانات بی سابقه ای از لحاظ سازه و زیبایی شناسی در اختیار معماران ایرانی گذاشت. بزرگ ترین هدف معماران این عصر تغییر روش های سنتی ساخت و ساز به شیوه های روز دنیا و ترویج معماری مدرن در ایران بود. در سال 1319 دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سه رشته، از جمله معماری، تاسیس شد. در سال های بعدی نخستین فارغ التحصیلان معماری دانشگاه تهران وارث نسل اول معماران ایرانی که همگی تحصیل کرده اروپا بودند، شدند. آنان تاثیرگذارترین گروه در تثبیت اصول و مفاهیم معماری مدرن در ایران بودند. از عوامل دیگر گسترش معماری مدرن، آغاز ساخت و ساز شهرک های و انبوه سازی مسکونی در سال های دهه بیست و سی خورشیدی بود. تا اواسط دهه 1320 شمسی، ساخت واحدهای مسکونی در شهرها و روستاها بیش تر به روش سنتی و با استفاده از مصالح بومی از قبیل خشت، چوب و کاهگل صورت می گرفت. اما از پایان جنگ جهانی دوم، حرکتی برای ساخت واحدهای مسکونی جدید آغاز شد که در آن ها از مصالحی مانند آجر، تیرآهن و بتن به کار برده می شد. تا سال 1335 واحدهای مسکونی جدید چهل و چهار درصد بافت شهرری را تشکیل می دادند و تا سال 1345 این نسبت به پنجاه و شش درصد افزایش یافت. در دهه های 1340 و 1350 شمسی، گرایش به معماری مدرن از طریق ساخت خانه ها و مجتمع های مسکونی در اوج خود بود.کار معماران در دهه 60 شمسی و بعد از انقلاب اسل
