در این مقاله بخشی از ساختار معماری ساده اما با شکوه ایران در دامنه زاگرس (استان کردستان) با ویژگیهای خاص خود در زمینه معماری روستایی مورد بررسی قرار گرفته است. شباهتها و تفاوتهای اساسی معماری زاگرس با سایر نواحی کشور جلوه ای از توان و استعداد معماران ایرانی است که هنر و دانش خود را در گستره ای پهناور از سرزمین ایران به منصه ظهور رسانده اند. معماری ناحیه غربی ایران در محدوده زاگرس از نظر کالبدی به دو بخش تقسیم می شود : الف- معماری اصیل ب- معماری تاثیر پذیر. معماری اصیل به جای مانده از نخستین دوره های تمدن ایران بوده و معماری تاثیر پذیر در سالیان متاخر از معماری مرکزی ایران الهام گرفته و مولفه های این معماری را در خود پذیرفته است. در این مقاله معماری اصیل منطقه در روستاهایی بصورت نمونه موردی بررسی شده و ساختار معماری این روستاها ( در بخش مسکن و بعنوان محور اصلی )پس از معرفی، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. مهمترین عوامل موثر در شکل دهی به مسکن روستائی زاگرس را می توان به شرح ذیل بیان نمود: شکل شناسی زمین و بافت آن، اقتصاد مبتنی برمعیشت و شرایط شغلی، عوامل اقلیمی، وضعیت اجتماعی و فرهنگی مردم.
