ماندگاری و دوام یک سبک و یا چند الگو واره معماری در زمان، به عوامل مختلفی بستگی دارد.از جمله آن میتوان،توان سازگاری، انعطاف پذیری،ارتباط ،نزدیکی به زمینه و در دسترس بودن مصالح را نام برد. این نوشتار تلاشی بر آن است که با شناخت و معرفی دوباره الگوهای معماری پایدار در منطقه هورامان، به عنوان یک معماری شاخص جهانی، رابطه دوطرفه پیوند با زمینه و پایایی و دوام در زمان بررسی شود.و با معرفی چهارچوبی تشکیل شده از این مفاهیم، جریان زنده و شکل دهنده معماری هورامان بازشناسی گردد.در این مقاله کوشش شده است که از طریق روشی توصیفی -تحلیلی با ابزار مطالعات کتابخانه ای در زمینه معماری بومی و مولفه های معماری پایدار وتطبیق با نمونه ها در اقلیم هورامان به الگوواره های پایداری معماری موجود در این منطقه دست یافت.نتیجه گیری که از این نوشتار حاصل شد، تطابق بالای کهن الگوهای معماری درهورامان ،که سینه به سینه بین معماران آن دیار حفظ شده، با الگوهای پایداری در عصرحاضر است. دلایل پایداری معماری هورامان در طول زمان را پیوستگی و هم آغوشی معماری با زمینه و بستر زندگی اهالی هورامان میتوان برشمرد و نمود رابطه دو طرفه انسان وطبیعت را میتوان درکالبد و روح معماری ان دیار مشاهده کرد.
