با توجه به سکونت نیمی از جمعیت کشور در استان های مرزی و اهمیتی که از لحاظ امنیتی برای کشور دارند، شناخت فرایند مهاجرت در این استان ها برای سیاست گذاران جمعیتی و اجتماعی- اقتصادی اهمیت دارد. مهاجرت به سبب پیامدهای زبانی، اجتماعی، فرهنگی و روانی اش، هویت و ارزشهای مهاجر را دستخوش تغییر می سازد. هدف این مقاله، بررسی روند و الگوهای مهاجرت در استان های مرزی کشور طی دو دههی اخیر است. روش تحقیق، توصیفی و مبتنی بر تحلیل آماری داده های سرشماری است. نتایج پژوهش نشان می دهد که جریان مهاجرت در استان های مرزی روند کاهشی داشته و الگوی غالب، افزایش مهاجرت های برون استانی است. همچنین، روندهای مهاجرت حاکی ست که استان های خوزستان، کرمانشاه و سیستان وبلوچستان از قطب های اصلی مهاجرفرست، و بوشهر، گیلان، مازندران و هرمزگان از قطب های اصلی مهاجرپذیر هستند. به طور کلی، با توجه به حجم انبوه جمعیت در سن کار، سطح پایین توسعه، میزان بالای بیکاری و کمبود فرصت های شغلی، مهاجرت به ویژه از نوع برون استانی افزایش یافته است.
