ایران طی سه دهه گذشته کاهش چشمگیری در میزان باروری کل تجربه نموده به طوری که باروری از 6.4 در سال 1365 به 1.8 در سال 1390 رسید. برخلاف سیاستگذاری دولت جهت افزایش میزان بارورری کل و تدوین و ابلاغ قوانین مختلف از جمله قانون جوانی جمعیت مصوب 1400، این رقم در سال 1400 برابر 1.65 شده است. هدف کلّی این تحقیق تبیین باروری پایین و ارائه راهکارهای سیاستی مرتبط با باروری در استان‌های ایران با توجه به ویژگی‌های اقتصادی اجتماعی آن‌ها با استفاده از روش ریاضی آنتروپی شانون و خوشه‌بندی استان‌ها با استفاده از روش K- میانگین در بستر نرم افزار spss می‌باشد. یافته‌های پژوهش حاکی از اختلاف در سطح توسعه، شاخص‌های اجتماعی و جمعیتی تاثیرگذار بر باروری استان‌ها می‌باشد. میزان باروری کل استان‌های با داشتن ضرایب بالاتری از شاخص‌های اجتماعی و جمعیتی (مانند سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی) در وضعیت بهتری نسبت به سایر استان‌ها (مانند تهران، البرز و گیلان) و بالاتر از سطح جایگزینی قرار دارد. در شاخص‌های اقتصادی، ناهمگونی واضحی حاکم است به صورتی که فقط 8 استان، مقادیر بالایی را کسب نموده‌اند. با این حال، استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی که در تابع اقتصادی، مقادیر پایین را کسب نمودند، دارای میزان‌های باروری بالای سطح جایگزینی هستند. با توجه به هبستگی بالاتر شاخص‌های اجتماعی و میزان باروری کل، می‌توان نتیجه گرفت اگر سیاستگذاری در کشور به سمت سیاسگذاری منطقه‌ای با توجه به شاخص‌های تاثیرگذار در ارتقای میزان باروری برای هر استان، سوق پیدا کند، امکان افزایش میزان باروری کل دور از انتظار نیست. در ضمن استان‌های البرز، سمنان، گیلان، کرمانشاه، ایلام و اصفهان، کمترین مقادیر شاخص کل را کسب نموده‌اند و باید در اولویت سیاستگذاری جمعیتی قرار بگیرند.
