شاهین کتابی

پیش‌زمینه و هدف: بی‌ثباتی مزمن مچ پا یکی از مشکلات رایج در میان افرادی است که دچار پیچ‌خوردگی‌های مچ‌پا شده‌اند. این وضعیت معمولاً با درد، تورم و محدودیت عملکردی همراه است و تأثیر منفی بر عملکرد ورزشی و کیفیت زندگی افراد دارد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر هشت هفته تمرینات ثبات مرکزی بر تعادل (ایستا و پویا)، قدرت، استقامت عضلانی و انعطاف‌پذیری ورزشکاران مرد مبتلا به ناپایداری مزمن مچ پا می باشد. روش شناسی: ۴۰ ورزشکار مرد در دامنه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال با حداقل ۳ سال سابقه ورزشی، که دارای ناپایداری مزمن مچ‌پا بودند، به صورت داوطلبانه در مطالعه حاضر شرکت کردند. اندازه نمونه با استفاده از نرم‌افزارG-Power تعیین و به دو گروه ۲۰ نفره به صورت تصادفی تقسیم شدند. برای ارزیابی ناپایداری مزمن مچ پا از پرسشنامه کامبرلند استفاده گردید. آزمونی ها پروتکل تمرینات ثبات مرکزی را به مدت هشت هفته، هر هفته سه جلسه به مدت40دقیقه انجام دادند. برای ارزیابی تعادل ایستا از آزمون لک لک و برای ارزیابی تعادل پویا از آزمون Y استفاده شد. همچنین برای ارزیابی قدرت عضلات از دینامومتر دستی، برای ارزیابی استقامت عضلات از آزمون های مک گیل و برای ارزیابی انعطاف‌پذیری از آزمون نشستن و رسیدن استفاده شد. آزمون‌های ارزیابی قبل از شروع تمرینات و بعد از اتمام هشت هفته تمرینات ثبات مرکزی انجام گردید. تأثیر تمرینات ثبات مرکزی بر تعادل، قدرت و استقامت عضلانی در هر دو پای برتر و غیر برتر، همچنین بر انعطاف‌پذیری عضلانی به‌طور کلی (برای هر دو پا) در ورزشکاران مرد مبتلا به ناپایداری مزمن مچ‌پا بررسی شد.در این پژوهش، از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر (ANOVA) برای بررسی اثرات درون‌گروهی و بین‌گروهی و از آزمون تعقیبی بونفرونی برای انجام مقایسه‌های زوجی استفاده شد. سطح معناداری تمامی آزمون‌ها برابر با05/0در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج این تحقیق نشان داد که هشت هفته تمرینات ثبات مرکزی باعث بهبود معنادار تعادل ایستا و پویا شد. تفاوت معناداری بین پای برتر و غیر برتر در تعادل ایستا مشاهده گردید، اما در تعادل پویا عملکرد کلی بهبود یافت. همچنین، تمرینات تأثیر معناداری بر قدرت عضلانی داشت، با این‌که تفاوتی بین پای برتر و غیر برتر مشاهده نگردید. در استقامت عضلانی، بهبود قابل توجهی در عضلات خم‌کننده و بازکننده تنه مشاهده شد، اما در فلکسور جانبی هیچ تفاوتی بین پای برتر و غیر برتر یافت نشد. همچنین انعطاف‌پذیری عضلانی پس از تمرینات بهبود یافت. این نتایج نشان‌دهنده اثر مثبت تمرینات ثبات مرکزی در بهبود عملکرد تعادلی و تقارن بین پای برتر و غیر برتر در ورزشکاران مبتلا به ناپایداری مزمن مچ‌پا است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق هشت هفته تمرینات ثبات مرکزی جهت بهبود فاکتورهای عملکردی ورزشکاران با ناپایداری مزمن مچ‌پا توصیه می گردد.