1403/04/15
شهرام محمدی

شهرام محمدی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 145
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
مقابله با جرایم رایانه ای در فضای فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام حقوقی عراق و ایران
نوع پژوهش
تدریس در کارگاه
کلیدواژه‌ها
قانون جرایم رایانه ای، نظام کیفری ایران،پیشگیری کنشی و واکنشی،فضای مجازی، جرایم سایبری، ضمانت اجرا کیفری، حقوق عراق
سال 1401
پژوهشگران شهرام محمدی

چکیده

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش فضای مجازی شکل و ابزار ارتکاب جرم نیز تغییر کرده است. از سوی دیگر، نمی توان تاثیر استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی از جمله رایانه و موبایل بر زندگی افراد را نادیده گرفت، به همین دلیل در سال های اخیر جرایم رایانه ای به مراتب افزایش پیدا کرده است. از این رو قانون گذار به منظور جلوگیری از ایجاد اختلال در این فضا، قوانینی را در این زمینه وضع کرده است. جرایم رایانه ای عبارت اند از جرایمی که در فضای مجازی رخ می دهند. به عبارت دیگر می توان گفت هر فعل یا ترک فعلی که در یا از طریق یا به کمک رایانه یا از طریق اتصال به اینترنت، چه به طور مستقیم یا غیرمستقیم رخ دهد و توسط قانون ممنوع گردیده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده باشد، جرم رایانه ای محسوب می شود. بنابراین، با توجه به تعریف فوق جرایم رایانه ای را می توان به سه دسته تقسیم کرد : یکم)جرایمی که در آنها رایانه و تجهیزات جانبی آن موضوع جرم واقع می شود. مانند: سرقت، تخریب و…. دوم) جرایمی که در آنها رایانه به عنوان ابزار ارتکاب جرم به کارگرفته می شود که معمولا از طریق شبکه های رایانه ای و اینترنت رخ می دهد. مثل کلاهبرداری، جعل و سرقت رایانه ای و …. و سوم)جرایمی که می توان آنها را جرایم سایبری نامید که در فضای مجازی به وقوع می پیوندد، اما آثار آنها در دنیای واقعی ظاهر می شود. مانند نفوذ غیر مجاز، شنود غیر مجاز، انتشار ویروس، کرم های رایانه ای و … در ایران قانون جرایم رایانه ای در سال 1388 به تصویب رسیده است و عمده مصادیق جرم انگاری شده در آن عبارتند از:دسترسی غیر مجاز به داده یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی-شنود غیر مجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیر عمومی در سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا امواج مغناطیسی یا نوری-جاسوسی یارانه ای- جعل رایانه ای- تخریب و اخلال در داده ها یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی- سرقت و کلاهبرداری مرتبط با رایانه- جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی و هتک حیثیت و نشر اکاذیب. برای مرتکبین این جرایم در حقوق ایران مجازات حبس یا جزای نقدی و یا هر دو مجازات در نظر گرفته شده است. قانون ایران نسبت به قانون عراق در زمینه جرایم سایبری از نوآوری های فراوانی از حیث حقوق کیفری ماهوی و شکلی برخوردار است.