1404/01/02
راحله شاکری

راحله شاکری

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 55932020200
دانشکده: دانشکده علوم پایه
نشانی: سنندج، دانشگاه کردستان، دانشکده علوم پایه، گروه علوم زیستی
تلفن: داخلی (2498)

مشخصات پژوهش

عنوان
سنتز سبز نانوذرات سلنیوم با استفاده از عصاره برگ و میوه دو رقم بلوبری(Vaccinium corymbosum Var. Jewel &Var. Emerald) و ارزیابی فعالیت‌های زیستی آن‌ها
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
بلوبری، نانو ذره سلنیوم، ضد‌باکتریایی، آنتی‌اکسیدان، SPF، سنتز سبز
سال 1403
پژوهشگران زهرا کریمی(دانشجو)، راحله شاکری(استاد راهنما)، رویا کرمیان(استاد راهنما)

چکیده

در سال‌های اخیر، استفاده از سنتز سبز به عنوان روشی مناسب برای تولید نانو ذرات مورد استفاده قرار گرفته است. بلوبری حاوی ترکیبات فنولی، همراه با فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالایی است. آنتوسیانین‌های موجود در بلوبری دارای خواص ضدسرطان، ضد دیابت و ضد‌باکتری هستند. این مطالعه با هدف بررسی اثر نانو ذرات سلنیوم سنتز شده از عصاره میوه بلوبری دو گونه Jewel و Emerald و برگ بلوبری انجام شد. نانو ذرات سبز سلنیوم با استفاده از نمک سلنیت سدیم در شرایط حرارت دادن در دمای 80 درجه و تحت شرایط هم خوردن در مدت 2 ساعت سنتز شد. سنتز نانوذره با استفاده از مشاهدات چشمی و آنالیز اسپکتروفتومتری بررسی شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نانو ذرات سبز سلنیوم با استفاده از دستگاه‌های پراش اشعه ایکس، دستگاه نانو سایزر و تصویر برداری الکترونی روبشی (FESEM) بررسی شد. تغییر رنگ و افزایش جذب عصاره‌های بلوبری نشانگر سنتز نانوذره بود. آنالیز اندازه ذرات در دستگاه نانوسایزر و نتایج FESEM نشان داد که نانوذرات سلنیوم سنتز شده دارای شکل کروه و اندازه‌ای در محدوده‌ی200 تا 320 نانومتر هستند. نتایج XRD نشان داد که نانوذرات سلنیوم سنتز شده ساختار کریستالی ندارند و شکل آنها آمورف و بی‌نظم است. فعالیت‌های زیستی نانوذرات سلنیوم شامل خواص آنتی-اکسیدان و ضدباکتریایی نیز موردبررسی قرار گرفت. برای تعیین خاصیت آنتی‌اکسیدانی نانوذرات از روش DPPHاستفاده شد و نتایج نشان داد که نانوذرات سنتز شده دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانتی هستند. خاصیت آنتی‌اکسیدانی نانوذرات سلنیوم سنتز شده در میوه‌ی گونه‌ی Jewel بیشتر از گونه‌ی Emerald و برگ بلوبری بود. آنالیز خواص ضد‌باکتریایی نانو ذرات نشان داد که این ذرات در برابر هر دو نوع باکتری گرم مثبت و گرم منفی فعالیت دارند. بررسی‌های بیشتر نشان داد که با افزایش غلظت نانوذرات، خاصیت ضدباکتریایی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد. بیشترین اثر ضدباکتری در باکتری سالمونلا تیفی‌موریوم، که یک باکتری گرم منفی است، مشاهده شد و با افزایش غلظت نانوذرات، قطر هاله ایجاد شده به‌طور قابل توجهی افزایش یافت. استفاده از نانو ذرات در ضدآفتاب‌ها مورد استقبال قرار گرفته است. برای سنجش خاصیت ضد آفتابی نانو ذرات سبز سلنیوم از عصاره اتانولی نانو ذرات استفاده شد. ارزیابی ضریب محافظت از اشعه ماوراءبنفش (SPF) نانوذرات سلنیوم نشان داد که خاصیت محافظت در برابر اشعه‌ی خورشید در نانو ذره سنتز شده توسط عصاره برگ نسبت به میوه بلوبری بیشتر است. یافته‌های این پژوهش نشان داد که نانوذرات سلنیوم سنتز شده با روش سبز، به دلیل خواص زیستی متعدد، می‌توانند کاربردهای وسیعی در صنایع دارویی، غذایی و محصولات مراقبتی داشته باشند و پتانسیل زیادی برای استفاده در مکمل‌های غذایی و ضدآفتاب‌های طبیعی دارند.