یکی از دغدغه های اصلی دولت ها و سیاست گذاران اقتصادی، ایجاد توسعه پایدار در تمامی نواحی و مناطق جمعیتی کشورها است، تا از طریق آن به رفع عدم عدالت درک شده از سوی مردم، کمک نمایند. توسعه کسب وکارهای مرزی و سرمایه گذاری در این زمینه با ایجاد اشتغال پایدار می تواند نقشی اساس در عدالت ادراکی و امید به زندگی بهتر در بین ساکنان این مناطق کم برخوردار داشته باشد. بر این اساس مطالعه حاضر باهدف شناسایی وضعیت موجود کسب وکارهای غالب و آسیب شناسی آن ها از دیدگاه کولبران، احصاء کسب وکارهای مهم و مزیت دار مرزی به عنوان رویکردی جهت کاهش پدیده کولبری در مناطق مرزی انجام شده است. جهت تحقق این هدف بخشداران مناطق مرزی بانه و مریوان، کارشناسان ادارات صمت مناطق مذکور و 53 نفر از کولبران دارای سابقه حداقل 6 ماه به شیوه قضاوتی به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. تحقیق حاضر برحسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع تحلیلی است که با رویکرد کیفی انجام شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که شهرها و روستاهای مناطق مرزی استان کردستان هرکدام از ظرفیت ها و توانمندی های خاصی برای ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری برخوردار هستند که لازم است برای بهره برداری بهتر از این ظرفیت ها و امکانات زیرساخت های آن توسط دولت مهیا شده و دولت با ارائه تسهیلات ارزان قیمت، ساکنان مناطق مرزی را تشویق به فعالیت در کسب وکارهای مرزی نموده و با این کار هم ظرفیت ایجاد اشتغال مولد برای ساکنان مناطق مرزی فراهم می شود و هم پدیده کولبری به شدت کاهش می یابد.