محمد رحمان رحیمی

هدف: چاقی و دیابت به یک چالش بزرگ بهداشت جهانی تبدیل شده است و شیوع آن رو به افزایش است. بنابراین در این فراتحلیل تاثیر تمرینات ورزشی بر سطوح سرمی واسپین در افراد چاق و بیماران دیابت نوع دو بررسی گردید. مواد و روش ها: برای انتخاب پژوهش های صورت گرفته در این رابطه از پایگاه‌های اطلاعاتی استنادی از جمله PubMed ، Google Scholar،و WOSاستفاده شد. در این بررسی همه مطالعات و پژوهش‌های صورت گرفته از نوع کارآزمایی‌های تصادفی کنترل شده (RCT) که گروه بندی‌ها در آن شامل گروه تمرین و کنترل باشد بررسی شد. با توجه به کلمات کلیدی که در نهایت 30 پژوهش در راستای موضوع پژوهش ما بود. پس از مطالعه متن کامل مطالعات مشخص شد که از این تعداد مقالات یافت شده تنها 16 پژوهش بر اساس معیارهای ورود برای فراتحلیل مناسب است. بنابراین، میانگین و انحراف استاندارد(SD) و حجم نمونه(N) از مقالات انتخاب شده استخراج گردید و در نرم افزار CMA وارد گردید. جهت محاسبه اندازه اثر SMD و 95 درصد فاصله اطمینان از مدل اثرات تصادفی و ثابت بر اساس سطح ناهمگونی داده ها استفاده گردید.جهت بررسی سوگیری انتشار از تحلیل بصری فونل پلات (شکل 2) و آزمون Egger استفاده گردید CMA ورژن 2 برای تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: در فراتحلیل حاضر تاثیر تمرینات ورزشی بر سطح سرمی واسپین حاکی از کاهش معنی دار واسپین با اندازه اثر 290/0- با 95 درصد فاصله اطمینان 001/0، 528/0- بود (051/0 <P). در رابطه با تاثیر جداگانه تمرینات ورزشی، یافته‌ها نشان دهنده تاثیر معنی دار تمرینات هوازی (019/0=p)، مقاومتی (000/0=p)، بر سطح سرمی واسپین می‌باشد. سطح واسپین بین گروه‌های سنی 18-50 و 50-70 سال (29/0=(p یا بین مردان و زنان (12/0=(p تفاوت معنی‌داری نداشت. اما سطح واسپین بین گروه‌های تمرین هوازی و مقاومتی (001/0p< )و بین گروه‌های سنی 30-25 سال و 30 سال بیشتر تفاوت معنی‌داری داشت (005/0(p< .تفاوت معنی داری در سطوح واسپین بین زیرگروه های چاقی و دیابت نوع 2 وجود نداشت (146/0=(p. نتیجه گیری در مجموع یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که تمرین ورزشی باعث کاهش معنی دار سطوح واسپین در افراد چاق و مبتلا به دیابت نوع 2 گردید. در این میان، تمرینات هوازی و مقاومتی هر دو باعث کاهش معنادار سطوح واسپین در افراد چاق و مبتلا به دیابت نوع 2 شدند که اندازه اثر تمرینات مقاومتی بیشتر از تمرینات هوازی بود، با این حال تعداد مطالعات در راستای اثر تمرینات مقاومتی بر سطوح واسپین در افراد چاق کم می‌باشد.