محمد رحمان رحیمی

هدف: در این فراتحلیل اثر مکمل بتا هیدروکسی متیل بوتیرات (HMB) بر آسیب عضلانی و شاخص­های ترکیب بدنی بررسی شد. روش شناسی: جستجوی سیستماتیک از پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Google scholar، Sciencedirect ، SID ، Scopus، IranMedex، Irandoc انجام گرفت تمام کارآزمایی های بالینی کنترل شده تصادفی، که به مصرف مکمل HMB بر شاخص های کراتین کیناز (CK)، لاکتات دهیدروژناز (LDH) و شاخص های ترکیب بدنی، توده چربی (FM)، توده بدون چربی (FFM) و جرم بدن (BM) انتخاب شدند. مدل‌های اثرات ثابت و تصادفی برای فراتحلیل اندازه اثر متوسط (اختلاف در میانگین با فاصله اطمینان 95 درصد)، در پژوهش مربوط به کراتین کیناز (16 پژوهش)، لاکتات دهیدروژناز (14 پژوهش)، توده چربی بدن (17 پژوهش)، توده بدون چربی بدن (20 پژوهش) و وزن بدن (23 پژوهش) به کمک نرم افزار CMA2 انجام شد. یافته‌ها: نتایج فراتحلیل نشان داد که مصرف مکمل HMB باعث کاهش معنی­دار CK (22/0-=ES، 86/-0 تا 41/0=95% CI، 034/0=p) ، LDH (34/0=ES، 31/0 تا 57/0=% CI95، 022/0=p) و FM (43/0-=ES، 74/0- تا 119/0- =% CI 95، 007/0=p) گردید و با افزایش معنی­دار FFM (31/0-=ES، 007/0 تا 61/0=% CI 95، 045/0=p) همراه بوده است، اما تاثیری بر BM (054/0=ES، 09/0- تا 20/0=% CI 95، 46/0=p) نداشت. نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج فراتحلیل نشان داد که مکمل سازی مزمن HMB باعث کاهش معنادار آنزیم های شاخص آسیب عضلانی مانند CK، LDH بعد از ورزش می شود و همچنین با کاهش معنی دار FM و افزایش FFM همراه بوده است.