مقدمه: عوامل شیمیایی و مکانیکی زیادی در تنظیم فشار خون نقش دارند که در میان آن ها نیتریک اکساید (NO) و اندوتلین-1 نقش مهمی در تنظیم عروق دارند. لذا هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر 8 هفته تمرین هوازی به همراه مصرف مکمل ویتامین D بر NO و اندوتلین-1 بیماران مبتلا به فشار خون بالا بود. روش کار: بدین منظور 40 نفر زن و مرد (با میانگین سنی 6/1 ± 51/38، وزن 6/1 ± 81/76 با میانگین BMI 7/1 ± 69/34) واجد شرایط بصورت تصادفی در چهار گروه در هر گروه پنج نفر مرد وزن قرار گرفتن (گروه مکمل، گروه دارونما + تمرین، یک گروه مکمل+ تمرین و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. برنامه تمرینی گروه های تجربی شامل هشت هفته تمرین هوازی دویدن بر روی تردمیل (سه جلسه در هفته و هر جلسه 45 دقیقه با شدت 40 تا 60 درصد حداکثر ضربان قلب بیشینه) بود. مکمل ویتامین D3 بصورت روزانه به اندازه 2000 واحد بین المللی به روش دوسوکور توسط دو گروه (تمرین + مکمل و گروه مکمل) دریافت شد و گروه تمرین + دارونما هم روزانه یک کپسول دارونما را دریافت کردند. اندازه گیری متغیرهای مورد نظر شامل قد، وزن، شاخص توده بدن، فشار خون سیستولی و دیاستولی، سطح سرمی NO و اندوتلین-1 در پیش آزمون و پس آزمون انجام شد. یافته ها: نتایج آزمون تکرار مکرر یک طرفه کاهش معناداری در فشار خون سیستولی و سطح سرمی اندوتلین-1 و افزایش معناداری در سطح سرمی NO را در گروه های مکمل، مکمل + تمرین و تمرین + دارونما نسبت به پیش آزمون نشان داد (05/0P≤). همچنین نتایج آزمون تکرار مکرر نشان داد که این تغییرات در گروه مکمل + تمرین بطور معناداری بیشتر از سایر گروه ها در پس-آزمون بود (05/0P≤). نتیجه گیری: بر اساس نتابج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که مصرف هشت هفته مکمل ویتامین D به همراه فعالیت هوازی باعث افزایش NO و کاهش اندوتلین-1 و همچنین بهبود فشارخون در افراد مبتلا به فشارخون بالا می شود.
