محمد رحمان رحیمی

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، مطالعه ی تأثیر یک جلسه فعالیت هوازی حاد با شدت های متفاوت بر کارکردهای اجرایی کودکان 9 تا10 سال بود. روش شناسی: از میان کودکان مقطع ابتدایی، 36 کودک (18 دختر) با میانگین سنی (50/0±58/9 سال)، پس از کنترل سلامتی جسمی و رعایت شرایط ورود به مطالعه جهت اجرای پژوهش انتخاب شدند. فعالیت ورزشی در این تحقیق یک جلسه تمرین ورزشی هوازی بر روی تردمیل (با دو شدت 60 و 80 درصد حداکثر ضربان قلب MHR) (بر اساس معادله (7/0×(سال) سن) – 208) به مدت 15 دقیقه بود. آزمودنی ها سه گروه 12 نفری، شامل دو گروه تمرینی با 60 و 80 درصد حداکثر ضربان قلب (شدت بالا و متوسط) و یک گروه کنترل بودند. گروه کنترل در طی این مدت هیچ نوع مداخله ورزشی دریافت نکرد. در مرحله اول هر سه گروه (آزمایش و گروه کنترل) برای همگن شدن مورد آزمون PACER قرار گرفتند، سپس در پیش آزمون، آزمون های N-Back و استروپ، جهت اندازه گیری حافظه ی کاری و بازداری کنترل آزمودنی ها در هر سه گروه اجرا و بعد از تمام شدن دوره مداخله و پس از اینکه HR به 10 درصد ارزش قبل از تمرین برگشت، دوباره آزمون هایی که در پیش آزمون گرفته شده بود، برای تمام گروه ها اجرا شد. از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر برای مقایسه بین گروه های مداخله و کنترل و در صورت مشاهده تفاوت معنادار درون یا بین گروهی، از آزمون t وابسته (تفاوت پیش آزمون با پس آزمون) و آزمونی آنوای یک راهه و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. نتایج: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که حافظه ی کاری کودکان مورد مداخله در مرحله ی پس آزمون نسبت به مرحله ی پیش آزمون، افزایش معنی داری دارد. انجام یک جلسه تمرین ورزشی هوازی حاد با شدت 60 درصد موجب افزایش بیشتر حافظه ی کاری کودکان مورد مطالعه نسبت به انجام یک جلسه تمرین ورزشی هوازی حاد با شدت 80 درصد شد، ولی این افزایش از نظر آماری معنادار نبود (211/0>P). یافته ها نشان داد که بین حافظه ی کاری در گروه 60 درصد و گروه 80 درصد MHR با گروه کنترل، تفاوت معنی داری وجود دارد (به ترتیب 004/0>P و 003/0>P). همچنین یافته های حاصل از این بررسی نشان داد که بین بازداری کنترل گروه 60 درصد MHR، 80 درصد MHR و گروه کنترل، در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنی داری وجود ندارد (به ترتیب 094/0>P، 554/0>P و 792/0>P). لذا مشخص شد که یک جلسه تمرین ورزشی هوازی حاد با شدت های متفاوت (60 و 80 درصد MHR) تأثیری بر کنترل بازداری کودکان مورد مطالعه ندارد. مقایسه بین گروه های مورد مطالعه نیز نشان داد که بین گروه 60 درصد و گروه 80 درصد MHR در اکثر متغیرهای مورد مطالعه، تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش حاکی از آن است که انجام یک جلسه ورزش هوازی می تواند حافظه ی کاری کودکان 9 تا 10 سال را افزایش دهد. لذا به والدین کودکان و همچنین مسئولین مدارس، پیشنهاد می شود جهت افزایش حافظه ی کاری کودکان 9 تا 10 سال، در کنار امور آموزشی به انجام یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی، اهتمام ورزند.