در این مطالعه یک سیستم تجربی ، شامل کلکتور خورشیدی تحت خال دارای لولههـا ی حرارتـی ، سـاخته شـده و در شـرایط آب وهوایی شهر سنندج در روزهای 15 مرداد، 93 مرداد و 7 شهریور مورد آزمایش قرار گرفته است. سپس یـک مـدل ریا ضـی براسـاس معادلات انرژی و اگزرژی توسعه داده شده و نتایج حاصل با نتایج تجربی مقایسه شده است. از نتایج به دست آمـده مشاهده گردیـد کـه تعداد بهینه لولۀ تحت خال در شرای آبوهوایی شهر سنندج برابر 51 عدد است. در ساعات پایانی روز، بازدهی اگزرژی مقادیر بالاتری در این محدودۀ زمانی به خود اختصاص داده است. تأثیر نرخ حجمی سیال بر دمای خروجی آن در ابتدای روز کم بوده و به تدریج این تأثیر بیشتر میگردد. همچنین تغییر نرخ حجمی در مقادیر پایین تأثیر بیشتری بر عملکرد کلکتور دارد. با افزایش نرخ حجمی این تأثیر به تدریج کاهش مییابد.در پایان نتایج حاصل از مدل توسعه دادهشده به منظور پیشبینی عملکرد کلکتور تحت خأل دارای لوله حرارتـی بـا نتـایج تجربی مقایسه و همخوانی خوبی میان این دو از نظر خطای استاندارد و بیشینۀ خطای نسبی مشاهده شده است.
