تجارت یک روش مهم بازرگانی بین المللی است. و بنابراین یک سوال بسیار مرتبط در همان ابتدا مطرح می شود که یک کشور باید با چه چیزی، چقدر و با چه کسی تجارت کند. پاسخ این سوال در توضیحی است که اقتصاددانان مختلف در دوره های مختلف ارائه داده اند. توضیح در قالب نظریه های بازرگانی بین الملل صورت گرفته است. نظریات مشهور و مطرح در بازرگانی بین الملل که هرکدام بر اساس پیش فرضهای خود، پاسخهایی متفاوت برای پرسشهای کلیدی ارائه داده اند عبارتند از: نظریه مرکانتیلیست ها؛ نظریه مزیت مطلق و نسبی؛ نظریه نسبت های عامل؛ نظریه های نسبت های عامل نئو؛ نظریه شباهت کشورها؛ نظریه تجارت درون صنعتی؛ تجارت محصولات و خدمات واسطه ای: برون سپاری؛ نظریه مزیت رقابتی ملّی؛ و نظریه شرایط تجارت. در این سخنرانی تلاش شد ضمن مرور نظریات مختلف، توضیحات لازم داده شد که نظریه مزیت رقابتی ملّی که به ایجاد و نگهداری مزیت رقابتی در سطح یک کشور پرداخته است، اساساً در پی پاسخ به این پرسش کلیدی است که چرا یک کشور در یک صنعت خاص به موفقیت بین المللی دست می یابد؟ جواب پرسش در چهار ویژگی کلی نهفته است که عبارتند از: عوامل تولید، شرایط تقاضا، صنایع پشتیبان و مرتبط با صنعت، و استراتژی ها، ساختار و رقابت شرکت ها که در شکل نمایش داده شده است. عوامل تعیین کننده به تنهایی و هم در قالب یک سیستم زمینه ای را فرآهم می کنند که در یک کشور، شرکت هایی ایجاد و رقابت نمایند. کشورها یی بیشترین موفقیت را کسب خواهند کرد که سیستم عوامل تعیین کننده را بصورت مطلوب و شایسته ای داشته باشند. علاوه بر این، دو متغیر دیگر این سیستم را به طور قابل ملاحظه ای تحت تاثیر قرار می دهند عبارتند از: حوادث تصادفی و دولت ها.
